της Καλλιόπης Μιχελάκου-Παιδοψυχιάτρου*
Μέλους της Επιστημονικής Ομάδας του Ιατρείου Κοινωνικής Αλληλεγγύης Πρέβεζας
Το Ιατρείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης Πρέβεζας ξεκίνησε σαν μια
πρωτοβουλία της δημοτική παράταξης «Δημόσιος Χώρος», μετά τις δημοτικές εκλογές του Νοεμβρίου του
2010, αλλά εξελίχθηκε σε μια αυτόνομη συλλογικότητα, χωρίς κάποια νομική μορφή,
με αυτοοργάνωση και άμεση δημοκρατία.
Μέχρι σήμερα πλαισιώνεται από ένα δίκτυο δεκάδων λειτουργών υγείας
(γιατροί, οδοντίατροι, φαρμακοποιοί, νοσηλευτές, ψυχολόγοι, λογοθεραπευτές) και
άλλων πολιτών.
Το ιατρείο
απευθύνεται σε όλους όσους βιώνουν, για
διάφορους λόγους, αποκλεισμό από την παροχή ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης και
δεν μπορούν να έχουν καμία πρόσβαση σε δωρεάν υγεία και φάρμακα.
Οι βασικοί στόχοι μας
είναι αφενός η δημιουργία ενός δικτύου αλληλεγγύης και προστασίας των πιο
ευάλωτων στην κρίση κοινωνικών ομάδων, που στερούνται του στοιχειώδους
κοινωνικού αγαθού της υγείας, αφετέρου η δημιουργία μιας συγκροτημένης και
βασισμένης σε επιστημονικά στοιχεία δράσης και πάλης για ένα δημόσιο, δωρεάν
για όλους σύστημα υγείας.
Έχει την ενεργό υποστήριξη
συλλογικοτήτων (Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Πρέβεζας, Επιτροπή Αλληλεγγύης στον
Παλαιστινιακό Λαό, Περιβαλλοντική Εταιρεία), πολιτιστικών φορέων (Ανθρώπολις),
επιστημονικών φορέων (Φαρμακευτικός Σύλλογος, Δικηγορικός Σύλλογος), δημοτικών παρατάξεων (Δημόσιος Χώρος,
Αγωνιστική Παρέμβαση) και του Εργατικού Κέντρου Πρέβεζας.
Τον Απρίλιο του 2011
ξεκίνησε τη λειτουργία του και στεγάζεται σε χώρο που παραχώρησε δωρεάν, ο
δημοτικός σύμβουλος του «Δημόσιου Χώρου», Γιάννης Ρέντζος.
Σε καθημερινή βάση, τα
πρωινά λειτουργεί γραμματεία και τα απογεύματα υπάρχει στο πρόγραμμα ένα από τα
πέντε ιατρεία (παιδιατρικό, παθολογικό, καρδιολογικό, ψυχολογικής υποστήριξης
παιδιών και εφήβων και ψυχοκοινωνικής υποστήριξης ενηλίκων). Στο χώρο του
ιατρείου λειτουργεί φαρμακείο, με φάρμακα από προσφορές ανθρώπων, κέντρων
υγείας της περιοχής και φορέων, οι οποίοι ανταποκρίθηκαν στις εκκλήσεις για
συλλογή φαρμάκων. Η λειτουργία του κοινωνικού
ιατρείου υποστηρίζεται ακόμα από
ένα δίκτυο ειδικών ιατρών και
οδοντίατρων οι οποίοι προσφέρουν δωρεάν τις υπηρεσίες τους στα ιατρεία
τους.
Η πλειοψηφία των ασθενών
που έχουμε περιθάλψει μέχρι σήμερα είναι μετανάστες και πρόσφυγες. Τον
τελευταίο μήνα έχουν αυξηθεί σημαντικά τα αιτήματα και ελλήνων για ιατρικές
υπηρεσίες και φάρμακα, καθώς το φαινόμενο των ανασφάλιστων φαίνεται να αποκτάει
πλέον μεγάλες διαστάσεις.
Η πιο συγκλονιστική στιγμή
του ιατρείου, τους πρώτους μήνες λειτουργίας του, ήταν η συμμετοχή του, μαζί με
άλλους φορείς, στην περίθαλψη και την ψυχοκοινωνική υποστήριξη των προσφύγων,
κυρίως ανηλίκων, του τραγικού ναυαγίου στα παράλια της Πρέβεζας, όπου είχαμε
τον θάνατο δύο ναυαγών, με δύο ακόμη αγνοούμενους.
Εκτός όμως από την
υποστήριξη της τοπικής κοινωνίας, συναντήσαμε ακόμη τη δυσπιστία έως και τις
ανοιχτές παραινέσεις –και μέσω του Τύπου– για μη συμμετοχή γιατρών και άλλων
ειδικών στο κοινωνικό ιατρείο. Απόψεις για «κομματικό χρωματισμό του
εγχειρήματος», για «εγχείρημα το οποίο δεν μπορεί να είναι αυτόνομο, έξω από
την ομπρέλα κάποιου θεσμικού φορέα και να προσφέρει ταυτόχρονα και ποιοτικές
υπηρεσίες», αλλά και απόψεις πιο «πολιτικοποιημένες», οι οποίες μας
κατηγορούσαν για ρόλο ΜΚΟ και «υπονόμευση του αγώνα για δωρεάν υγεία».
Έχουμε μια άλλη θεώρηση
που στηρίζει την πράξη μας: Όταν χτίζονται συλλογικότητες με κοινωνική
προσφορά, όταν οι άνθρωποι «βγάζουν» στο δημόσιο-κοινωνικό χώρο, τον καλύτερο
εαυτό τους, όταν σπάει η απομόνωση, η καταθλιπτική μοναξιά, όταν οι πολίτες
χτίζουν ασπίδα προστασίας απέναντι στη λαίλαπα της κοινωνικής ισοπέδωσης, αυτό
δεν αντιστρατεύεται τον οργανωμένο κοινωνικό και πολιτικό αγώνα, το αντίθετο
ακριβώς συμβαίνει, καμιά καλύτερη κοινωνία δεν μπορεί να προκύψει όταν τα
ατομικά υποκείμενα κινούνται στο χώρο της προσωπικής σφαίρας, χωρίς λόγο για τα
δημόσια πράγματα, χωρίς ο οποιοσδήποτε λόγος να κοστίζει τίποτε περισσότερο από
γενικές καταγγελίες, ακόμη κι όταν αυτές είναι ορθές.
* Το άρθρο δημοσιεύτηκε στη στήλη "Εγχειρηματικότητα" της εφημερίδας "Αυγή" της 13ης Νοεμβρίου 2011
