Αναδημοσίευση από το ιστολόγιο "Μετανάστες Ιατροί"
Το θέμα
της εκπαίδευσης στην ειδικότητα απασχολεί τις αρμόδιες επιστημονικές επιτροπές
στην προσπάθειά τους να ανασυγκροτήσουν το Εθνικό Σύστημα Υγείας στην μεγάλη
οικονομική κρίση σε συνδυασμό με άλλες μεταρρυθμίσεις του ΕΣΥ και του ΕΟΠΥΥ.
Στο παρακάτω κείμενο μου θα
αναφερθώ από προσωπικές εμπειρίες και σύμφωνα με κείμενα που έχουν προγραφτεί
ποιες είναι οι αλήθειες και τι όχι, τι ισχύει και αν αλλάξει τι θα προκαλέσει, πως
είναι η κατάσταση στις χώρες της Ευρωπαϊκής Κοινότητας.
Δεν θα μπω στην διαδικασία
να αναλύσω το προσχέδιο νόμου που προσπάθησε να περάσει, αυτό το έχουν αναλύσει
επιτυχώς άλλοι συνάδελφοι στη Ελλάδα, αλλά θα αναφερθώ στην τωρινή κατάσταση
που υφίσταται στην Ευρώπη και στην Ελλάδα. Θα αναφέρω μόνον τούτο. Ότι
προτάθηκε προς χάριν χρόνου μείωσης της ιατρικής ειδικότητας και της
συνεχιζόμενης εκπαίδευσης. Το Εθνικό Σύστημα Υγείας σε έναν μεγάλο βαθμό
στηρίζεται στη δραστηριότητα των ειδικευομένων και παίζει σοβαρό ρόλο στην ανάπτυξη της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Άρα
συμπεραίνουμε ότι η ειδικότητα επηρεάζει σοβαρά τον τομέα πρωτοβάθμιας υγείας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση Ιατρικών Ειδικοτήτων (EUMS)
εδώ και χρόνια έχει προτείνει ένα ιδανικό πρόγραμμα ειδικοτήτων που στόχο έχει
την εναρμόνιση της ιατρικής εκπαίδευσης, την ισοτιμία και ισοβάθμηση στην
ποιότητα της εκπαίδευσης για την λήψη ενιαίων ευρωπαϊκών τίτλων ειδικότητας με
καθορισμένα κριτήρια. Κατ’ αυτό το πρόγραμμα πρέπει να ληφθούν τα παρακάτω υπόψη:
Ποια τα κριτήρια εισαγωγής στις Ιατρικές
ειδικότητες του σήμερα
Αν τα κέντρα είναι ικανά να παρέχουν
ειδικότητα
Δημιουργία συγκεκριμένων προγραμμάτων
συνεχιζόμενης εκπαίδευσης
Καθορισμός χρόνου και εκπαιδευτικού αντικειμένου
για κάθε ειδικότητα
Αξιολόγηση του ειδικευομένου κατά την
πορεία του
Σωστή κατανομή του ανθρώπινου ιατρικού
δυναμικού ανά ειδικότητα και γεωγραφική θέση
Κριτήρια επιλογής των εκπαιδευτών
Ενίσχυση των λιγότερο δημοφιλών ειδικοτήτων
Ενίσχυση της επαρχίας
Όλα αυτά προτάθηκαν με
στόχο την ενίσχυση του εκπαιδευτικού συστήματος, την καλή παροχή υπηρεσιών
υγείας στο επίπεδο των ειδικοτήτων, την ανάπτυξη πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας
και βέβαια την αντιμετώπιση του ιατρικού πληθωρισμού, ένα από τα μεγαλύτερα
προβλήματα στον ελληνικό ιατρικό χώρο του σήμερα. Έχει ληφθεί όμως διερωτώμαι τίποτα απ΄ όλα αυτά τα μέτρα
και έτσι η μόνη λύση ήταν αυτό το προσχέδιο για την Ελλάδα;
Ας εξετάσουμε όμως τι
ισχύει σήμερα στην Ευρώπη και τι στην Ελλάδα. Το μοντέλο ειδίκευσης παρουσιάζει
σημαντικές διαφορές μεταξύ των χωρών.
Πρέπει να ξεκαθαριστεί
κάτι ευθύς εξ αρχής.
Δεν υφίστανται εξετάσεις
στις ευρωπαϊκές χώρες όπως Γερμανία, Αγγλία, Σουηδία, Ισπανία, Αυστρία, Ελβετία,
Ολλανδία για την έναρξη ειδικότητας καθώς και στην Γαλλία, Ιταλία που δίδονται
εξετάσεις πχ, υπάρχει και πρόνοια τοποθέτησης των μη επιτυχόντων σε ειδικότητες
με μικρότερη ζήτηση.
Στις παραπάνω χώρες που
δεν δίδονται εξετάσεις ισχύουν τα ακόλουθα:
Η εισαγωγή στις οποίες
γίνεται χωρίς εξετάσεις απαραίτητα δε είναι γνώση της γλώσσας των χωρών αυτών, παρέχουν
σχεδόν για όλες τις ειδικότητες ολοκληρωμένα προγράμματα εκπαίδευσης. Η
εκπαίδευση όσο και τα νοσοκομεία βρίσκονται υπό συνεχή ποιοτικό έλεγχο. Υπάρχει
ωστόσο βιβλιάριο ειδικευομένου.
Η εισαγωγή στην ειδικότητα (χωρίς αναμονή)
γίνεται χωρίς εξετάσεις, αλλά με βιογραφικό και συνέντευξη. Ο τίτλος
ειδικότητας αποκτάται με εξετάσεις. Μεγάλο είναι το ποσοστό ιατρών που
κατευθύνονται προς τη γενική ιατρική σ’ αυτές τις ευρωπαϊκές χώρες.
ΟΙ ειδικευόμενοι ιατροί
μπαίνουν σε ένα συγκεκριμένο πρόγραμμα εκπαίδευσης. Οι κλινικές ,νοσοκομεία
θέτουν συγκεκριμένα κριτήρια και γνώσεις, τις οποίες πρέπει να κατέχει ο ιατρός
που τελειώνει ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης. Ακολουθείται δε πρόγραμμα σπουδών, μαθημάτων
θεωρητικών και πρακτικών στο καθημερινό πρόγραμμα του ειδικευόμενου ιατρού.
Έτσι λοιπόν δεν υπάρχουν ανισότητες
στην ιατρική εκπαίδευση των ιατρών και έτσι ξεκινάμε με έναν οργανωμένο φορέα
ΠΦΥ όπου ακολουθείται η συνεχιζόμενη εκπαίδευση κι οι γενικοί ιατροί αποτελούν
ένα αναπόσπαστο κομμάτι αρχής.
Ερχόμαστε στην Ελληνική
πραγματικότητα τώρα. Από ερεθίσματα, κείμενα, δημοσιογραφικές αναλύσεις, γνώμες
ειδικευομένων ιατρών στην Ελλάδα το σύστημα υποφέρει, και μαζί μ’ αυτό οι ιατροί
και ΠΦΥ καθώς και οι ασθενείς.
Ο νέος ιατρός μετά το
πτυχίο ολοκληρώνει την υπηρεσία υπαίθρου
(1,5 χρόνια).Επακολουθούν 3-6 χρόνια αναμονής για τις διάφορες ειδικότητες, έτσι
ο συγκεκριμένος ιατρός έχει απομακρυνθεί από τη συστηματική εκπαίδευση της
ιατρικής για αυτά τα χρόνια. Τα χρόνια δηλαδή αμέσως μετά την απόκτηση του
πτυχίου, στα οποία ο ιατρός θα έπρεπε να αρχίζει την πρακτική εκπαίδευση
περνάνε χωρίς συγκεκριμένο αντικείμενο. Διαφαίνεται λοιπόν ότι το σύστημα αυτό
δημιουργεί εξαρχής υποψηφίους με σημαντικές ελλείψεις, οι οποίοι καλούνται να
ειδικευτούν με τις ελλείψεις τους από
γενικές γνώσεις ιατρικής, λόγω του χαμένου χρόνου που δεν έκαναν τίποτα
σχετικό με την ιατρική.
Εδώ υπάρχει βέβαια και το
θέμα υποαπασχόλησης των ιατρών σε ιδιωτικά επιχειρηματικά κέντρα υγείας. Ενώ το
κράτος θα μπορούσε να το εκμεταλλευτεί για την καλύτερη εξυπηρέτηση της ΠΦΥ μαζί
με την εκπαίδευση του νέου ιατρού* αντι
να εργάζεται σε ιδ.κέντρα* θα εργαζόταν τουλάχιστον σε δημόσια κέντρα εκπαίδευσης
που σκοπό θα είχαν την κάλυψη κενών θέσεων σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας
όπου στερεί σε νοσοκομειακή φροντίδα.* ακριτικές περιοχές και χωριά*.
Το θέμα των ατελείωτων
εφημεριών, αφού ο νέος ιατρός πια διοριστεί, που τον εξουθενώνουν και του δεσμεύουν
τον χρόνο μελέτης είναι επίσης ένα θέμα που βλάπτει την εκπαίδευση του ιατρού
και κατά συνέπεια της ΠΦΥ .
Η εκπαίδευση του
ειδικευόμενου εν ολίγοις στηρίζεται στη διάθεση του και στην επιστημονική
εκπαιδευτική διάθεση των επιμελητών αν θα καταφέρει να αποκομίσει τις
απαραίτητες γνώσεις. Άρα άλλο ένα θέμα που πρέπει να υπάρξει πίεση ,αξιολόγηση
εκπαιδευτών.
Επίσης τα νοσοκομεία της
χώρας παρουσιάζουν ανομοιότητες στον αριθμό αλλά και στα περιστατικά που αντιμετωπίζουν. Αν υπήρχε
ομοιογένεια στο σύστημα υγείας δηλαδή και εξυπηρέτηση και εξοπλισμός επαρχιακών
νοσοκομείων τέτοιος που να μην υστερούσε από τα μεγάλα αστικά κέντρα, τότε οι ειδικευόμενοι
θα είχαν ίσες ευκαιρίες αντιμετώπισης περιστατικών.
Άρα συμπέρασμα σύμφωνα με
τα παραπάνω:
1.δεν θα βοηθήσει πουθενά
ένα ακόμα νομοσχέδιο που καθιερώνει εξετάσεις. Οι ευρωπαίοι και χωρίς εξετάσεις
έχουν καλύτερο σύστημα εκπαίδευσης. Δεν βοηθούν οι εξετάσεις για την
καλυτέρευση των ιατρών ως επιστήμονες.
2.δεν θα βοηθήσουν τα
Εκπαιδευτικά Κέντρα αφού θα βρίσκονται στα αστικά κέντρα μόνον
3.δεν θα υπάρχει καλύτερη εκπαίδευση
χωρίς ενίσχυση από τους εκπαιδευτές καθώς και χωρίς μείωση των παραπάνω εφημεριών.
4.Αμφιδρομη κατάσταση ωφελιμότητας
-> οι ειδικευόμενοι βοηθούν το σύστημα με την εργασία τους, ας τους βοηθήσει
και το σύστημα να μην επιβαρύνονται με επιπλέον προβληματισμούς με το νέο σύστημα
φορέα υγείας.
Καλές Γιορτές και ένα
χαρούμενο 2012
