Του Γιάννη Ελαφρού από την εφημερίδα "ΠΡΙΝ"
Ενας χρόνος συμπληρώνεται από την 6η Μάη του 2010, ημέρα που η Βουλή επικύρωσε την επομένη της συγκλονιστικής και τεράστιας απεργιακής διαδήλωσης της 5ης Μάη και της προβοκάτσιας της Μαρφίν, το Μνημόνιο της Ελλάδας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΔΝΤ και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.
Επρόκειτο για ένα κοινοβουλευτικό πραξικόπημα, καθώς μέσα σε μερικές ώρες οι πρόθυμοι βουλευτές (η κοινοβουλευτική ομάδα του ΠΑΣΟΚ πλην Σ. Σακοράφα, Β. Οικονόμου και Γ. Δημαρά, τα «μπουμπούκια» του ΛΑΟΣ και η «έτοιμη για όλα» Ντόρα) ψήφισαν ένα κείμενο στα Αγγλικά (!), το οποίο κατεδάφιζε κοινωνικές κατακτήσεις δεκαετιών. Ένα κοινοβουλευτικό πραξικόπημα, γιατί ακόμα και στο πλαίσιο των κανόνων της αστικής τους δημοκρατίας και του Συντάγματος, η συγκεκριμένη δανειακή σύμβαση θα έπρεπε να υπερψηφισθεί από 180 βουλευτές και όχι με απλή πλειοψηφία των 151.
Οι 12 μήνες που πέρασαν από τότε, μαζί με όσα είχαν προηγηθεί το πρώτο τετράμηνο του 2010 όταν η κυβέρνηση του Γ. Παπανδρέου άρχισε την επίθεση στα λαϊκά εισοδήματα για να αντιμετωπίσει δήθεν το δημόσιο χρέος με το Πρόγραμμα Σταθερότητας και Ανάπτυξης που συμφώνησε με τις Βρυξέλλες, μπορούν να χαρακτηρισθούν ως μια περίοδος λεηλασίας του εργατικού μόχθου και κοινωνικής καταστροφής.Ποτέ άλλοτε, μεταπολεμικά τουλάχιστον, δεν είχε σημειωθεί μια τόσο απότομη και τόσο επώδυνη καθίζηση του βιοτικού επιπέδου, των συνθηκών ζωής και της προοπτικής των εργαζομένων, της νεολαίας, των αυτοαπασχολουμένων, των φτωχών αγροτών, των συνταξιούχων. Ποτέ άλλοτε, η εργοδοσία και το κεφάλαιο δεν είχαν τόση μεγάλη επιθετικότητα, αλλά και λυμένα τα χέρια να επιτεθούν στα δικαιώματα των εργαζομένων, στο πλαίσιο του Μνημονίου και της κρίσης. Ποτέ άλλοτε δεν έγινε μια τόσο μεγάλη ανακατανομή πλούτου και δεν ψηφίστηκαν τόσοι αντεργατικοί νόμοι.
Αλλά ας δούμε πιο συγκεκριμένα την εικόνα:
Η πρώτη βασική επιδίωξη της «χούντας» κυβέρνησης, ΕΕ, ΔΝΤ και κεφαλαίου ήταν να φτηνύνει δραματικά η εργατική δύναμη, να πέσει η αξία της εργασίας, να περικοπούν μισθοί, μεροκάματα και συντάξεις.
Ο πραγματικός λόγος είναι διπλός:
-Αφενός για να αυξηθεί η κερδοφορία του κεφαλαίου, να αυξηθεί η απόσπαση υπεραξίας, να αντιστραφεί η πτωτική τάση του μέσου ποσοστού κέρδους (που είναι και η βασική αιτία της καπιταλιστικής κρίσης, που μαστίζει όλον τον ανεπτυγμένο καπιταλιστικό κόσμο).
Γι' αυτό και οι μειώσεις μισθών κυριάρχησαν και στον ιδιωτικό τομέα, ο οποίος δεν έχει σχέση με το κρατικό έλλειμμα και το χρέος. Μάλιστα, η τρόικα επέμεινε (και η κυβέρνηση πέρασε νόμο) για τη θεσμοθέτηση των επιχειρησιακών συμβάσεων, οι οποίες θα υποσκάπτουν τις κλαδικές συλλογικές συμβάσεις και θα ανοίγουν το δρόμο για τη διάλυση συνολικά των συλλογικών διαπραγματεύσεων και την επικράτηση των ατομικών συμβάσεων δουλεμπορίου, των 600 ευρώ.
-Το δεύτερο σκέλος αφορά τη μείωση των μισθών στο δημόσιο τομέα και στις ΔΕΚΟ. Εδώ έχουμε απευθείας μεταφορά των εισοδημάτων στους τραπεζίτες - τοκογλύφους, αλλά και συνολικότερα επιβολή πιο φτηνής εργασίας, μήνυμα και προς τον ιδιωτικό τομέα, αλλά διευκόλυνση του κράτους - συλλογικού καπιταλιστή (στο σκληρό δημόσιο τομέα) και των ιδιωτών που ήδη έχουν εισβάλλει στις ΔΕΚΟ (και επιδιώκουν να τις αγοράσουν πλήρως).
Σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδας, εντός του 2010 οι δημόσιοι υπάλληλοι έχασαν το 13,5% των αποδοχών τους, οι εργαζόμενοι στον ιδιωτικό τομέα 14%, ενώ μειώθηκαν κατά 11,3% και οι συντάξεις. Οι υπολογισμοί αυτοί πάντως εκτιμώνται ως ιδιαίτερα μετριοπαθείς, καθώς στο Δημόσιο και ειδικά στις ΔΕΚΟ οι μειώσεις ξεπερνούν σε πολλές περιπτώσεις και το 20%-25%, ενώ στον ιδιωτικό τομέα οι περικοπές είναι δραματικές και σε μεγάλο βαθμό ανεξέλεγκτες, χωρίς να έχουν καταγραφεί από κανέναν, καθώς βασιλεύει η ασυδοσία του κεφαλαίου.
Το ΙΝΕ της ΓΣΕΕ είχε εκτιμήσει τον Σεπτέμβριο του 2010 ότι οι πραγματικές αποδοχές των εργαζομένων κατρακυλούν σε επίπεδα 1984. Η αφαίμαξη πάντως είναι τρομερή. Σύμφωνα με τα στοιχεία του κρατικού προϋπολογισμού, μόνο από το τσεκούρωμα του 13ου και 14ου μισθού στο Δημόσιο, το κράτος εξοικονόμησε εντός του 2010 1,1 δισ., ενώ από το άθλιο και ανήθικο χαράτσι στις συντάξεις 1,5 δισ. ευρώ.
Πού πήγαν αυτά τα λεφτά και άλλα πολλά που αρπάχτηκαν κυριολεκτικά από το λαό; Το 2010 το ελληνικό κράτος κατέβαλλε για την εξυπηρέτηση του χρέους και των «πιστωτών του» το ποσό των 55,4 δισ. ευρώ, δηλαδή το 24% του ΑΕΠ της χώρας!
Η επίθεση κυβέρνησης και κεφαλαίου στους μισθούς έχει μόνιμα χαρακτηριστικά κι επιδιώκεται να παγιωθεί και να θεσμοποιηθεί.
Σε αυτή την κατεύθυνση ψηφίστηκαν τα εξής μέτρα:
Κατάργηση ουσιαστικά του 13ου και 14ου μισθού στο Δημόσιο και αντικατάσταση του -στα χαμηλά κλιμάκια- με ένα ψευτοεπίδομα, επιχειρησιακές συμβάσεις και απαγόρευση αυξήσεων, μείωση προσαυξήσεων σε περίπτωση υπέρβασης ωραρίου εργασίας, συμβάσεις μαθητείας με αμοιβή ακόμα και κάτω από τον κατώτερο μισθό της εθνικής συλλογικής σύμβασης, «δοκιμαστική περίοδος» 12 μηνών, επέκταση των περιόδων για συμβάσεις ορισμένου χρόνου και εκ περιτροπής εργασία κ.λπ.
Η τρομοκρατία στους χώρους δουλειάς διευκολύνεται και από τη γιγάντωση του εφεδρικού στρατού εργασίας, τη γιγάντωση της θλιβερής και οργισμένης στρατιάς των ανέργων.
Σύμφωνα με την Ελληνική Στατιστική Αρχή, η ανεργία τον Γενάρη του '11 πέτάξε στο 15,1%, με πάνω από 750.000 ανέργους. Μόλις 206.000 απ' αυτούς λαμβάνουν το άθλιο επίδομα των 450 ευρώ, το οποίο θέλουν να περικόψουν κιόλας! Στην πραγματικότητα, οι άνεργοι πρέπει να ξεπερνούν το 1.000.000 και η ανεργία το 20%, με τα ποσοστά της να θερίζουν όνειρα και ελπίδες στο χώρο της νεολαίας. Ακόμα και με τα στοιχεία της ΕΛΛΣΤΑΤ, πάνω από 230.000 άτομα προστέθηκαν στη μαύρη λίστα των ανέργων, κάνοντας πλέον την ανεργία τρομερό κοινωνικό πρόβλημα, που υπάρχει σχεδόν σε κάθε σπίτι.
Το Μνημόνιο κυβέρνησης - τρόικας έκανε ό,τι μπορούσε για να αυξήσει τον αριθμό των ανέργων, αφού διευκόλυνε τις απολύσεις και ενίσχυσε την ύφεση, αυξάνοντας τα λουκέτα στην αγορά (τα οποία υπολογίζονται να φτάσουν τη διετία 2010-11 στις 300.000!). Όσον αφορά τις απολύσεις, επέβαλλε δραστικό περιορισμό των αποζημιώσεων σε περίπτωση «προειδοποίησης», καταβολή τους σε δόσεις και αύξηση του ορίου (για τις μεγάλες επιχειρήσεις από 2% τον μήνα σε 5%).
Δεν γλίτωσαν από το μαχαίρι κυβέρνησης και τρόικας ούτε οι συνταξιούχοι, αφού επιβλήθηκε η κατάργηση 13ης και 14ης σύνταξης, αυξήθηκαν τα χρόνια εργασίας για πλήρη σύνταξη στα 40 (!), ενώ μειώθηκαν κατά πολύ οι μηνιαίες συντάξεις με το νέο τρόπο υπολογισμού. Το Μνημόνιο έχει επιβάλει νέες «αναλογιστικές μελέτες» για να προχωρήσουν και άλλα αντιασφαλιστιπά μέτρα, ενώ η ΕΕ προωθεί σύνταξη στα 67.
Κι όλα αυτά με πληθωρισμό 4,7% το 2010 (έναντι στόχου του Μνημονίου 1,9%), ενώ τον Μάρτιο του '11 έτρεχε με 4,5%. Η φοροεπιδρομή της κυβέρνησης και μάλιστα σε είδη ευρείας και καθημερινής κατανάλωσης από το λαό, όπως η βενζίνη, η αύξηση του ΦΠΑ στο 23% και στο 13% για τη χαμηλή κλίμακα, έχουν απογειώσει τον πραγματικό πληθωρισμό που αντιμετωπίζει η εργατική οικογένεια.
Από την επιπλέον φοροαφαίμαξη των εργαζομένων και του λαού υπολογίζεται ότι συγκεντρώθηκαν δυο δισ. ευρώ επιπλέον το 2010.
Ταυτόχρονα, ενώ ο λαός, μέσα σε αυτό το σκηνικό κατάρρευσης των εισοδημάτων του και πολλαπλασιασμού των δυσκολιών, έχει ολοένα και μεγαλύτερη ανάγκη τις κοινωνικές υπηρεσίες και υποδομές, τη δημόσια δωρεάν ποιοτική υγεία, παιδεία, πρόνοια, συγκοινωνία, πολιτισμό κ.λπ., τα πεδία αυτά αντιμετωπίζουν τρομερές περικοπές και οδηγούνται σε παρακμή, υποβάθμιση και ξεπούλημα, ενώ τα εισιτήρια των συγκοινωνιών αυξήθηκαν (στην Αθήνα η αύξηση φτάνει το 40% και στα τρένα ακόμα και το 50%!).
Οι κοινωνικές δαπάνες του κράτους μειώθηκαν κατά 3,5 δισ. ευρώ το 2010, ενώ το γενικό σύνθημα της κυβέρνησης είναι «συγχωνεύσεις παντού», δηλαδή κλεισίματα νοσοκομείων, σχολείων, κοινωνικών υπηρεσιών. Όλα αυτά μαζί με περικοπές στα φάρμακα που διατίθενται και που οδηγούν ειδικά φτωχούς συνταξιούχους, που δεν μπορούν να πάρουν το φάρμακο τους από το Ταμείο, στην απόγνωση.
Η εικόνα συμπληρώνεται από την ψυχιατρική κρίση, που ξεπετιέται πάνω στο βάλτο της κοινωνικής απόγνωσης. Σύμφωνα με στοιχεία του Εθνικού Οργανισμού Φαρμάκων, η κατανάλωση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων έχει αυξηθεί δραματικά, καθώς από τα 6,49 εκατομμύρια σκευάσματα (κουτάκια δηλαδή) που πωλήθηκαν το 2006, φτάσαμε στο 2010 στα 8,4 εκατομμύρια! Πάνω από ένα κουτάκι αντικαταθλιπτικά για κάθε ενήλικο Έλληνα... Όσο για τις αυτοκτονίες, αυτές φαίνεται μέσα στο 2010 να διπλασιάστηκαν (!), αφού από μία την ημέρα καταγεγραμμένη σε πανελλαδική κλίμακα, φτάσαμε σε δυο την ημέρα. Βεβαίως, οι δημόσιες ψυχιατρικές δομές, για να υποδεχθούν την αυξημένη κοινωνική ανάγκη θεραπείας, υποβαθμίζονται τραγικά, σαν αποτέλεσμα του Μνημονίου και συνολικά της αστικής επίθεσης για την υπέρβαση της κρίσης σε βάρος των εργαζομένων.