Ένα απίστευτο αλαλούμ επικρατεί με τα προσόντα και την επιστημονική κατάρτιση και επάρκεια των μη γιατρών εργαζομένων στα ιατρικά εργαστήρια των νοσοκομείων και ΚΥ της χώρας, αλλά και στα ιδιωτικά διαγνωστικά κέντρα που χρησιμοποιούν ιοντίζουσες ακτινοβολίες,
Ενδεικτικά αναφέρουμε.
Από το 2001 ισχύει η Κοινή Υπουργική Απόφαση 1014 γνωστή και ως Κανονισμός Ακτινοπροστασίας που προβλέπει ποια πρέπει να είναι τα προσόντα όσων συμμετέχουν στη διαδικασία ακτινοβόλησης των ασθενών, ποιες πρέπει να είναι οι τεχνικές προδιαγραφές του υλικού και των εγκαταστάσεων, καθώς και ποιος είναι ο μηχανισμός πιστοποίησης και ελέγχου τόσο των προσόντων όσο και των προδιαγραφών.
Διαπιστώθηκε μετά από μελέτη που διεξήγαγε 9μελής επιτροπή που είχε συστήσει ο πρόεδρος της Ελληνικής Επιτροπής Ατομικής Ενέργειας (ΕΕΑΕ), ότι αρκετά χρόνια μετά την έναρξη ισχύος του Κανονισμού Ακτινοπροστασίας και ένα μεγάλο μέρος των εργαζομένων, στα ιατρικά εργαστήρια και τμήματα ιοντιζουσών ακτινοβολιών, δεν κατέχει ούτε σαφή και καθορισμένα επαγγελματικά δικαιώματα ούτε τη σχετική από την ΕΕΑΕ πιστοποίηση σε θέματα Ακτινοπροστασίας. Δηλαδή όλων των γνώσεων και διαδικασιών που πρέπει να λαμβάνουν χώρα για να προστατεύεται όσο το δυνατόν περισσότερο ο ασθενής από την έκθεση σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες.
Συγκεκριμένα σήμερα στα ιατρικά εργαστήρια ιοντιζουσών ακτινοβολιών πλην των γιατρών(ακτινοδιαγνωστών , πυρηνικών γιατρών, ακτινοθεραπευτών ) απασχολούνται και άλλοι επιστήμονες και επαγγελματίες υγείας όπως είναι οι ακτινοφυσικοί, οι τεχνολόγοι ακτινολόγοι(απόφοιτοι των ΤΕΙ) , οι νοσηλευτές, οι χειριστές εμφανιστές ή χειριστές ιατρικών συσκευών απεικονίσεων (απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης με διπλώματα επαγγελματικής κατάρτισης).
Από αυτούς τις απαραίτητες γνώσεις και την απαιτούμενη, βάση της νομοθεσίας, επάρκεια σε ζητήματα ακτινοπροστασίας την έχουν μόνο οι γιατροί, οι ακτινοφυσικοί και οι τεχνολόγοι ακτινολόγοι(απόφοιτοι των ΤΕΙ).
Τυπικά λοιπόν και με βάση την ισχύουσα από το 2001 νομοθεσία, η οποία στην ουσία ήταν εφαρμογή στη χώρα μας μιας Ευρωπαϊκής Οδηγίας,ένα μεγάλο μέρος των επαγγελματιών που σήμερα εμπλέκεται στη διαδικασία έκθεσης των ασθενών σε ιοντίζουσες ακτινοβολίες, δεν θα έπρεπε να συμμετέχει σε αυτή τη διαδικασία.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό .Δυστυχώς ακόμη και σήμερα στη χώρας μας εξακολουθούν να λειτουργούν ιατρικά εργαστήρια ιοντιζουσών ακτινοβολιών τα οποία χρησιμοποιούν προσωπικό εντελώς άσχετο και χωρίς στοιχειώδεις γνώσεις πάνω στο αντικείμενο.Γνωρίζουμε περιπτώσεις προσωπικού νοσοκομείων και ιδιωτικών κέντρων που ενώ προσλήφθηκε για άλλες εργασίες όπως νοσηλευτές, τραυματιοφορείς, ράφτρες,τεχνικοί, ακόμη και διοικητικοί υπάλληλοι εν τούτοις απασχολούνται στις διαδικασίες ακτινοβόλησης ασθενών σε ιατρικά εργαστήρια ιοντιζουσών ακτινοβολιών, με ότι αυτό συνεπάγεται για την υγεία του πληθυσμού αλλά και των ιδίων των εργαζομένων.
Χαρακτηριστικά είναι τα ευρήματα της έρευνας της προαναφερόμενης 9μελούς επιτροπής;
Μόνο το 24,3% των εργαζομένων στα ιατρικά εργαστήρια ιοντιζουσών ακτινοβολιών προέρχεται από το τμήμα Ραδιολογίας Ακτινολογίας του ΤΕΙ Αθηνών (τεχνολόγοι ακτινολόγοι) του οποίου το πρόγραμμα σπουδών είναι εγκεκριμένο από την ΕΕΑΕ.
Ένα σημαντικό ποσοστό εργαζομένων (20,2%) δεν διαθέτει καν τίτλους σπουδών σχετικούς με ιοντίζουσες ακτινοβολίες(!), καθώς η ειδικότητα με την οποία προσελήφθησαν δεν έχει καμιά σχέση με τις δραστηριότητες των ιατρικών εργαστηρίων ιοντιζουσών ακτινοβολιών.
Το μεγαλύτερο δε ποσοστό εργαζομένων(60,1%) προέρχεται από δημόσια ή ιδιωτικά ΙΕΚ με δίπλωμα επαγγελματικής κατάρτισης στην ειδικότητα του χειριστή ιατρικών συσκευών απεικονίσεων και που το πρόγραμμα σπουδών τους δεν έχει εγκριθεί από την ΕΕΑΕ.
Τα νοσοκομεία και Κέντρα Υγείας της χώρας μας εξακολουθούν να κάνουν προσλήψεις προσωπικού που θα απασχοληθεί σε ιατρικά εργαστήρια ιοντιζουσών ακτινοβολιών χωρίς να απαιτούν την απαραίτητη επάρκεια και σε ζητήματα ακτινοπροστασίας.
Εξακολουθούν ακόμη και σήμερα σε τμήματα ιατρικών απεικονίσεων που χρησιμοποιούν ιατρικό εξοπλισμό υψηλής τεχνολογίας να μη χρησιμοποιούν αποκλειστικά αποφοίτους τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (τεχνολογοι ακτινολόγοι) όπως ρητά ορίζει η νομοθεσία.
Τελευταία η ΕΕΑΕ πήρε την πρωτοβουλία και αποφάσισε τη διοργάνωση μικρής διάρκειας σεμιναρίων για τους εργαζόμενους εκείνους, αποφοίτους δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, ώστε μετά από μια μικρή εκπαίδευση και μετά γραπτές εξετάσεις να τους χορηγείται πιστοποιητικό επάρκειας στην ακτινοπροστασία.
Και δυο σημαντικές πληροφορίες στο τέλος.
1.Τις τελευταίες δεκαετίες είναι μεγάλη η συνεισφορά των τεχνητών πηγών ακτινοβολιών στη συνολική έκθεση του ανθρώπου και κατ΄επέκταση στην επιβάρυνση της υγείας του.
2.έχει υπολογιστεί ότι το 75-90% της ολικής έκθεσης του πληθυσμού σε ιατρικές ακτινοβολίες προέρχεται από τη διαγνωστική χρήση των ακτίνων χ
Γι αυτό και είναι σημαντικό η νέα ηγεσία του Υπουργείου Υγείας να βρει τρόπους ώστε να επιλυθούν τέτοια προβλήματα, που έχουν δυσμενή αντίκτυπο στη ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών υγείας προς τους πολίτες.