Του Λεωνίδα Βατικιώτη
Δυσβάσταχτοι όροι θα συνοδεύουν
την αγορά ομολόγων από την ΕΚΤ
Στην κοινωνία και τους εργαζόμενους της
Ευρώπης μεταβιβάζει πλέον η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα το κόστος διάσωσης του
ενιαίου νομίσματος.
Οι πολυαναμενόμενες δηλώσεις του προέδρου της, Μάριο
Ντράγκι, την προηγούμενη Πέμπτη ναι μεν έγνεψαν καταφατικά στο αίτημα των
πολιτικών ηγεσιών των κλυδωνιζόμενων χωρών (και ιδίως σε Ιταλία, Ισπανία) για
στήριξη των ομολόγων τους, από την άλλη όμως υπενθύμισαν ότι στην εποχή μας
δωρεάν γεύματα δεν περιλαμβάνονται στο μενού κι ο λογαριασμός πάει στους
εργαζόμενους.
Ειδικότερα, ο πρόεδρος της ΕΚΤ άναψε το
πράσινο φως για αγορά ομολόγων από την δευτερογενή αγορά χωρών που βλέπουν τα
επιτόκια των ομολόγων τους να οδεύουν στην στρατόσφαιρα.
Η απόφαση αυτή δεν
ήταν εύκολη, δεδομένου ότι έπρεπε να ξεπεραστούν οι αντιδράσεις των
μονεταριστών του Βερολίνου κι ειδικότερα του διοικητή της κεντρικής τράπεζας
της Γερμανίας που μέχρι τέλους αρνούταν να συναινέσει αντιτείνοντας την ανάγκη
προώθησης των αντεργατικών μέτρων από τις επίμαχες χώρες, που σύμφωνα με τη
νεοφιλελεύθερη Βίβλο αυτόματα θα οδηγήσει σε πτώση τα επιτόκια.
Ο Μάριο
Ντράγκι, με τη σύμφωνη γνώμη προφανώς της πολιτικής ηγεσίας της Γερμανίας,
παρέκαμψε αυτές τις αντιδράσεις κι ενσωμάτωσε στην απόφαση της ΕΚΤ το πιο
δημιουργικό και προωθητικό για το κεφάλαιο μέρος τους.
Έτσι, το σημαντικότερο
μέρος της απόφασης δεν αφορά την αγορά ομολόγων (κάτι που έχει ξαναγίνει στο
παρελθόν) αλλά οι όροι που έθεσε η ΕΚΤ.Συγκεκριμένα η υπαγωγή σε Μνημόνια κι η
συμμετοχή του ΔΝΤ που θα άρει οποιαδήποτε υποψία “φιλικού διακανονισμού” ή πολύ
περισσότερο διευκόλυνσης και θα επισημοποιήσει τον χαρακτήρα του δανεισμού ή
“διάσωσης” με τους επώδυνους όρους που αυτή συνεπάγεται.
Δεν είναι τυχαία η αμηχανία που έδειξαν οι
πολιτικές ηγεσίες της Ισπανίας και της Ιταλίας, τις οποίες αφορά η απόφαση
καθώς αυτές είναι που αναγκάζονται να δανείζονται με επιτόκια στη ζώνη του 7% –
παρότι μάλιστα εδώ και δύο χρόνια η μια κι ένα χρόνο η άλλη επιβάλλουν
αντιλαϊκά μέτρα, χωρίς τα επιτόκια να μειωθούν. Πουθενά δεν ακολούθησαν
ζητωκραυγές, παρά μόνο στις αγορές που πολύ σωστά διέκριναν ότι θα κυκλοφορήσει
νέο ρευστό στην αγορά, χωρίς κανένα κόστος ή ρίσκο για τους ίδιους.
Στην ανακοίνωση της ΕΚΤ περιλαμβανόταν κι
ένας ξεκάθαρα αρνητικός όρος για την Ελλάδα: Η απόφαση να συνεχίσει να μην
δέχεται ελληνικά ομόλογα για τον δανεισμό των τραπεζών.
Με αυτό τον τρόπο οι
ελληνικές τράπεζες έναν και μόνο τρόπο έχουν για να διατηρηθεί το κεφάλι τους
έξω από το νερό: να συνεχίσουν να δανείζονται από τον ειδικό μηχανισμό (ELA)
της Τράπεζας της Ελλάδας. Μόνο που οι όροι είναι αβάσταχτοι!
Η ΕΚΤ πήρε αυτή
την απόφαση για να πιέσει την ελληνική πολιτική ηγεσία να ανακοινώσει όσο το
δυνατό συντομότερα τα αντιλαϊκά μέτρα των 11,5 δισ. ευρώ και να επιδεινώσει την
χρηματοδοτική θέση των ελληνικών τραπεζών επισπεύδοντας την εξαγορά τους από
τις γερμανικές.
