Οι κινητοποιήσεις το προηγούμενο χρονικό διάστημα που οργανώθηκαν από την ΠΟΕΔΗΝ έδειξαν τα «όρια» του σημερινού υγειονομικού Συνδικαλιστικού Κινήματος. Έφεραν στο προσκήνιο την κρίση εκπροσώπησης σε μια Ομοσπονδία, από τις μεγαλύτερες στο δημόσιο τομέα, κρίση βαθιά, που η οξύτητά της πρέπει να μας προβληματίσει για την τακτική και στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσουμε στο υγειονομικό συνδικαλιστικό κίνημα.
Οι τραγικές ελλείψεις προσωπικού, η εισοδηματική πολιτική λιτότητας, οι απαράδεκτα χαμηλοί μισθοί, η εντατικοποίηση της δουλειάς, τα λειτουργικά προβλήματα στις μονάδες υγείας πρόνοιας εξαιτίας της χαμηλής χρηματοδότησης, η παραβίαση βασικών εργασιακών δικαιωμάτων, οι ιδιωτικοποιήσεις των υπηρεσιών, η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, ο συνεχής εμπαιγμός των κυβερνήσεων για τα Βαρέα Ανθυγιεινά, το μισθολόγιο, τις προσλήψεις, είναι μια πραγματικότητα που βιώνουν με δραματικό τρόπο οι υγειονομικοί. Όμως η συσσώρευση των προβλημάτων δεν είναι ικανή από μόνη της να οδηγήσει στη συγκρότηση ενός μαζικού δυναμικού κινήματος στην υγεία πρόνοια, που θα συγκρουστεί με αυτές τις κυβερνητικές πολιτικές και θα επιδιώξει να τις ανατρέψει.
Η χαμηλή συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, οι υποτονικές απεργιακές συγκεντρώσεις, φαίνεται ότι αποκτούν μόνιμα χαρακτηριστικά τα τελευταία χρόνια στους απεργιακούς αγώνες των υγειονομικών, σε μια περίοδο μάλιστα που οι χώροι εργασίας βράζουν από τα προβλήματα και η αγανάκτηση των εργαζομένων βρίσκεται στο ζενίθ. Οι σποραδικές εκρήξεις σε επιμέρους χώρους δουλειάς, η κινητικότητα που εμφανίστηκε με αφορμή το εφημεριακό στο χώρο των γιατρών, όσο και αν είναι χρήσιμες για να διατηρούν ζωντανή τη σπίθα του αγώνα δεν μπορούν να αλλάξουν από μόνες τους το τοπίο.
Η συμβιβαστική στάση της πλειοψηφίας της ΠΟΕΔΗΝ από την δεκαετία του 80 απέναντι στα σωρευμένα προβλήματα, η ανοχή σε νεοφιλελεύθερες κυβερνητικές πολιτικές, η ενσωμάτωσή της στο άρμα του κυβερνητικού συνδικαλισμού, η επιλογή των ηγεσιών ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ στην ακινησία και την υπονόμευση των αγώνων, είναι σημαντικός παράγοντας για τα φαινόμενα κρίσης και απομαζικοποίησης που εμφανίζει το υγειονομικό συνδικαλιστικό κίνημα.
Την ίδια ώρα η Κυβέρνηση και ο Υπουργός Υγείας προωθεί τη νεοφιλελεύθερη πολιτική, επιχειρεί να αποδυναμώσει την αντίσταση των εργαζομένων δημιουργώντας νέα ρήγματα στο συνδικαλιστικό κίνημα των υγειονομικών. Η προκλητική στήριξη των ελεγχόμενης από την κυβέρνηση διοίκησης της ΕΝΕ, η προσπάθεια να στηθεί μηχανισμός ελέγχου του πιο δυναμικού κομματιού του Νοσηλευτικού προσωπικού μέσω των Διευθύνσεων Νοσηλευτικής, η στήριξη της ψευτοομοσπονδίας ΠΑΣΥΝΟ ΕΣΥ, δεν φαίνεται ότι αποτελούν μόνο σχεδιασμούς επί χάρτου. Ήδη αποτελούν πραγματικότητες που φέρνουν αποτελέσματα και παίζουν αποφασιστικό ρόλο στην διαμόρφωση της σημερινής εικόνας.
Απέναντι σε αυτή την τακτική του υπουργείου οι πλειοψηφίες στην ΟΕΝΓΕ και στην ΠΟΕΔΗΝ όχι μόνο δεν απαντούν αντίθετα απομακρύνονται ακόμα περισσότερο από τους χώρους δουλειάς, ενισχύουν τις ενδοκλαδικές αντιθέσεις ανάμεσα στους υγειονομικούς με το ιατρικό σώμα στα Νοσοκομεία, προκειμένου να κρατήσουν τις θέσεις τους. Το σημερινό Συνδικαλιστικό Κίνημα στην Υγεία και την Πρόνοια φαντάζει σαν ένα πουκάμισο αδειανό, χωρίς δυναμισμό και αποφασιστικότητα.
Χωρίς όμως να υποτιμούνται όλες οι προηγούμενες διαπιστώσεις, η κρίση αυτή πρέπει να μας ανησυχήσει ακόμα περισσότερο μιας και αγκαλιάζει όχι μόνο τις ηγεσίες ΠΟΕΔΗΝ - ΟΕΝΓΕ αλλά και τα ίδια τα πρωτοβάθμια σωματεία. Η χαμηλή, ως ανύπαρκτη λειτουργία των πρωτοβάθμιων σωματείων, τα φαινόμενα γραφειοκρατίας, η ενσωμάτωση σημαντικού μέρους των διοικήσεων τους σε διαχειριστικές λογικές αλλά και διευθέτησης εξυπηρετήσεων, η έλλειψη αγωνιστικού προσανατολισμού, διαμορφώνουν ένα αρνητικό συνδικαλιστικό τοπίο. Αν αυτό συνδυαστεί με την αντίστοιχη τακτική της πλειοψηφίας της ΠΟΕΔΗΝ σε ένα γενικόλογο καταγγελτικό λόγο χωρίς κινηματική δράση και παρέμβαση, την απομάκρυνση τόσο της Ομοσπονδίας, όσο και των διοικήσεων των Σωματείων από τους χώρους δουλειάς και τα προβλήματα των εργαζομένων, με στόχο να υπηρετηθούν οι πολιτικές του δικομματισμού, μπορεί να δώσει μαζί με όλα τα προηγούμενα, απάντηση γαι τη σημερινή εικόνα του Υγειονομικού Συνδικαλιστικού Κινήματος..
Η διαμόρφωση από τις δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς μιας νέας στρατηγικής και τακτικής στο συνδικαλιστικό κίνημα των υγειονομικών, με στόχο το ξεπέρασμα των φαινομένων κρίσης, περνά μέσα από το ζωντάνεμα των πρωτοβάθμιων σωματείων, τη διαμόρφωση ενός συνεκτικού προγράμματος διεκδικήσεων που θα ξεπερνά τις πολιτικές του νεοφιλελεύθερου δικομματισμού, την ανάπτυξη συντονισμένων και αποφασιστικών αγώνων που θα στηρίζονται από την πλειοψηφία των εργαζομένων, την ενίσχυση της επικοινωνίας με τους χώρους δουλειάς και τους εργαζόμενους, το συντονισμό του κινήματος των υγειονομικών με το κίνημα των γιατρών, τη δημιουργία τελικά ενός μετώπου για την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα των υπηρεσιών υγείας, πέφτει στις πλάτες των ταξικών αριστερών δυνάμεων.
Βασικοί άξονες για μια νέα στρατηγική είναι:
· Η επιστροφή στο κύτταρο του συνδικαλιστικού κινήματος το πρωτοβάθμιο σωματείο. Αποκάλυψη της πολιτικής και τακτικής των σημερινών πλειοψηφιών, ενίσχυση των μαζικών διαδικασιών με γενικές συνελεύσεις, κλαδικές συγκεντρώσεις. Απόκρουση και αποκάλυψη των διασπαστικών κινήσεων που εμφανίζονται με βάση κλαδικές ή πολιτικές διαφορές. Η επιλογή των κατάλληλων μορφών πάλης που θα συσπειρώνουν το σύνολο των εργαζομένων.
· Η επεξεργασία ενός συνεκτικού προγράμματος διεκδικήσεων που θα ενοποιεί τις κλαδικές ιδιαιτερότητες, θα αποτελεί τον συνεκτικό δεσμό ανάμεσα στους κλάδους, θα ενισχύει τα ταξικά χαρακτηριστικά, θα εμπνέει και θα ενεργοποιεί τη νέα γενιά, θα συνδέει το κίνημα με την κοινωνία και τις ανάγκες της.
· Παρακολούθηση των προβλημάτων της καθημερινότητας, παρεμβάσεις για να δοθούν λύσεις που θα υποτάσσονται σε μια γενικότερη στρατηγική, με στόχο τον περιορισμό των «αναθέσεων» και διευθετήσεων που σήμερα είναι καθεστώς και διατηρούν τις πελατειακές σχέσεις και τροφοδοτούν τη διαφθορά.
· Η οργανωτική ενότητα δεν μπορεί να έρθει υποτιμώντας και σε αρκετές περιπτώσεις ισοπεδώνοντας τις κλαδικές ιδιαιτερότητες. Είναι ανάγκη να διατυπώσουμε συγκεκριμένη πρόταση για την άρση της οργανωτικής διάσπασης του κινήματος, που θα περιλαμβάνει συγκεκριμένα βήματα αλλά και διεκδικήσεις, θα βασιστεί σε «συμφωνίες» ανάμεσα σε οργανώσεις και κλάδους, θα μετατρέπει σε δύναμη και όχι σε αδυναμία τις κλαδικές ιδιαιτερότητες και ταυτόχρονα θα υποτάσσεται στην γενικότερη στρατηγική.
· Η ενίσχυση της προσπάθειας για πλατιά ενωτικά σχήματα στους χώρους δουλειάς, η συνεννόηση των δυνάμεων της Ριζοσπαστικής αριστεράς τόσο στον προγραμματικό λόγο όσο και στα ζητήματα τακτικής. Η προσπάθεια αυτή πρέπει να έχει σαν τελικό στόχο την ανατροπή του σημερινού συνδικαλιστικού τοπίου και των συσχετισμών τόσο στα πρωτοβάθμια σωματεία όσο και σε ΠΟΕΔΗΝ - ΟΕΝΓΕ.
· Η επεξεργασία σχεδίου για τη συγκρότηση του Μετώπου με την Κοινωνία για τη στήριξη του Δημόσιου χαρακτήρα του Συστήματος, με συγκεκριμένα αιτήματα πάλης αλλά και νέες μορφές που θα ευνοούν την επικοινωνία με την κοινωνία.
Η ανασύνταξη του υγειονομικού κινήματος θα είναι μια μακροχρόνια διαδικασία που απαιτεί επίμονη δουλειά προκειμένου να ξεπεραστούν οι σημερινές παραλυτικές καταστάσεις. Οι δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς αξίζει και πρέπει να το επιχειρήσουμε.
Κόνιαρης Χρήστος
Μέλος του Γενικού Συμβούλιου της ΑΔΕΔΥ
Οι τραγικές ελλείψεις προσωπικού, η εισοδηματική πολιτική λιτότητας, οι απαράδεκτα χαμηλοί μισθοί, η εντατικοποίηση της δουλειάς, τα λειτουργικά προβλήματα στις μονάδες υγείας πρόνοιας εξαιτίας της χαμηλής χρηματοδότησης, η παραβίαση βασικών εργασιακών δικαιωμάτων, οι ιδιωτικοποιήσεις των υπηρεσιών, η απορρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, ο συνεχής εμπαιγμός των κυβερνήσεων για τα Βαρέα Ανθυγιεινά, το μισθολόγιο, τις προσλήψεις, είναι μια πραγματικότητα που βιώνουν με δραματικό τρόπο οι υγειονομικοί. Όμως η συσσώρευση των προβλημάτων δεν είναι ικανή από μόνη της να οδηγήσει στη συγκρότηση ενός μαζικού δυναμικού κινήματος στην υγεία πρόνοια, που θα συγκρουστεί με αυτές τις κυβερνητικές πολιτικές και θα επιδιώξει να τις ανατρέψει.
Η χαμηλή συμμετοχή στις κινητοποιήσεις, οι υποτονικές απεργιακές συγκεντρώσεις, φαίνεται ότι αποκτούν μόνιμα χαρακτηριστικά τα τελευταία χρόνια στους απεργιακούς αγώνες των υγειονομικών, σε μια περίοδο μάλιστα που οι χώροι εργασίας βράζουν από τα προβλήματα και η αγανάκτηση των εργαζομένων βρίσκεται στο ζενίθ. Οι σποραδικές εκρήξεις σε επιμέρους χώρους δουλειάς, η κινητικότητα που εμφανίστηκε με αφορμή το εφημεριακό στο χώρο των γιατρών, όσο και αν είναι χρήσιμες για να διατηρούν ζωντανή τη σπίθα του αγώνα δεν μπορούν να αλλάξουν από μόνες τους το τοπίο.
Η συμβιβαστική στάση της πλειοψηφίας της ΠΟΕΔΗΝ από την δεκαετία του 80 απέναντι στα σωρευμένα προβλήματα, η ανοχή σε νεοφιλελεύθερες κυβερνητικές πολιτικές, η ενσωμάτωσή της στο άρμα του κυβερνητικού συνδικαλισμού, η επιλογή των ηγεσιών ΠΑΣΚΕ - ΔΑΚΕ στην ακινησία και την υπονόμευση των αγώνων, είναι σημαντικός παράγοντας για τα φαινόμενα κρίσης και απομαζικοποίησης που εμφανίζει το υγειονομικό συνδικαλιστικό κίνημα.
Την ίδια ώρα η Κυβέρνηση και ο Υπουργός Υγείας προωθεί τη νεοφιλελεύθερη πολιτική, επιχειρεί να αποδυναμώσει την αντίσταση των εργαζομένων δημιουργώντας νέα ρήγματα στο συνδικαλιστικό κίνημα των υγειονομικών. Η προκλητική στήριξη των ελεγχόμενης από την κυβέρνηση διοίκησης της ΕΝΕ, η προσπάθεια να στηθεί μηχανισμός ελέγχου του πιο δυναμικού κομματιού του Νοσηλευτικού προσωπικού μέσω των Διευθύνσεων Νοσηλευτικής, η στήριξη της ψευτοομοσπονδίας ΠΑΣΥΝΟ ΕΣΥ, δεν φαίνεται ότι αποτελούν μόνο σχεδιασμούς επί χάρτου. Ήδη αποτελούν πραγματικότητες που φέρνουν αποτελέσματα και παίζουν αποφασιστικό ρόλο στην διαμόρφωση της σημερινής εικόνας.
Απέναντι σε αυτή την τακτική του υπουργείου οι πλειοψηφίες στην ΟΕΝΓΕ και στην ΠΟΕΔΗΝ όχι μόνο δεν απαντούν αντίθετα απομακρύνονται ακόμα περισσότερο από τους χώρους δουλειάς, ενισχύουν τις ενδοκλαδικές αντιθέσεις ανάμεσα στους υγειονομικούς με το ιατρικό σώμα στα Νοσοκομεία, προκειμένου να κρατήσουν τις θέσεις τους. Το σημερινό Συνδικαλιστικό Κίνημα στην Υγεία και την Πρόνοια φαντάζει σαν ένα πουκάμισο αδειανό, χωρίς δυναμισμό και αποφασιστικότητα.
Χωρίς όμως να υποτιμούνται όλες οι προηγούμενες διαπιστώσεις, η κρίση αυτή πρέπει να μας ανησυχήσει ακόμα περισσότερο μιας και αγκαλιάζει όχι μόνο τις ηγεσίες ΠΟΕΔΗΝ - ΟΕΝΓΕ αλλά και τα ίδια τα πρωτοβάθμια σωματεία. Η χαμηλή, ως ανύπαρκτη λειτουργία των πρωτοβάθμιων σωματείων, τα φαινόμενα γραφειοκρατίας, η ενσωμάτωση σημαντικού μέρους των διοικήσεων τους σε διαχειριστικές λογικές αλλά και διευθέτησης εξυπηρετήσεων, η έλλειψη αγωνιστικού προσανατολισμού, διαμορφώνουν ένα αρνητικό συνδικαλιστικό τοπίο. Αν αυτό συνδυαστεί με την αντίστοιχη τακτική της πλειοψηφίας της ΠΟΕΔΗΝ σε ένα γενικόλογο καταγγελτικό λόγο χωρίς κινηματική δράση και παρέμβαση, την απομάκρυνση τόσο της Ομοσπονδίας, όσο και των διοικήσεων των Σωματείων από τους χώρους δουλειάς και τα προβλήματα των εργαζομένων, με στόχο να υπηρετηθούν οι πολιτικές του δικομματισμού, μπορεί να δώσει μαζί με όλα τα προηγούμενα, απάντηση γαι τη σημερινή εικόνα του Υγειονομικού Συνδικαλιστικού Κινήματος..
Η διαμόρφωση από τις δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς μιας νέας στρατηγικής και τακτικής στο συνδικαλιστικό κίνημα των υγειονομικών, με στόχο το ξεπέρασμα των φαινομένων κρίσης, περνά μέσα από το ζωντάνεμα των πρωτοβάθμιων σωματείων, τη διαμόρφωση ενός συνεκτικού προγράμματος διεκδικήσεων που θα ξεπερνά τις πολιτικές του νεοφιλελεύθερου δικομματισμού, την ανάπτυξη συντονισμένων και αποφασιστικών αγώνων που θα στηρίζονται από την πλειοψηφία των εργαζομένων, την ενίσχυση της επικοινωνίας με τους χώρους δουλειάς και τους εργαζόμενους, το συντονισμό του κινήματος των υγειονομικών με το κίνημα των γιατρών, τη δημιουργία τελικά ενός μετώπου για την υπεράσπιση του δημόσιου χαρακτήρα των υπηρεσιών υγείας, πέφτει στις πλάτες των ταξικών αριστερών δυνάμεων.
Βασικοί άξονες για μια νέα στρατηγική είναι:
· Η επιστροφή στο κύτταρο του συνδικαλιστικού κινήματος το πρωτοβάθμιο σωματείο. Αποκάλυψη της πολιτικής και τακτικής των σημερινών πλειοψηφιών, ενίσχυση των μαζικών διαδικασιών με γενικές συνελεύσεις, κλαδικές συγκεντρώσεις. Απόκρουση και αποκάλυψη των διασπαστικών κινήσεων που εμφανίζονται με βάση κλαδικές ή πολιτικές διαφορές. Η επιλογή των κατάλληλων μορφών πάλης που θα συσπειρώνουν το σύνολο των εργαζομένων.
· Η επεξεργασία ενός συνεκτικού προγράμματος διεκδικήσεων που θα ενοποιεί τις κλαδικές ιδιαιτερότητες, θα αποτελεί τον συνεκτικό δεσμό ανάμεσα στους κλάδους, θα ενισχύει τα ταξικά χαρακτηριστικά, θα εμπνέει και θα ενεργοποιεί τη νέα γενιά, θα συνδέει το κίνημα με την κοινωνία και τις ανάγκες της.
· Παρακολούθηση των προβλημάτων της καθημερινότητας, παρεμβάσεις για να δοθούν λύσεις που θα υποτάσσονται σε μια γενικότερη στρατηγική, με στόχο τον περιορισμό των «αναθέσεων» και διευθετήσεων που σήμερα είναι καθεστώς και διατηρούν τις πελατειακές σχέσεις και τροφοδοτούν τη διαφθορά.
· Η οργανωτική ενότητα δεν μπορεί να έρθει υποτιμώντας και σε αρκετές περιπτώσεις ισοπεδώνοντας τις κλαδικές ιδιαιτερότητες. Είναι ανάγκη να διατυπώσουμε συγκεκριμένη πρόταση για την άρση της οργανωτικής διάσπασης του κινήματος, που θα περιλαμβάνει συγκεκριμένα βήματα αλλά και διεκδικήσεις, θα βασιστεί σε «συμφωνίες» ανάμεσα σε οργανώσεις και κλάδους, θα μετατρέπει σε δύναμη και όχι σε αδυναμία τις κλαδικές ιδιαιτερότητες και ταυτόχρονα θα υποτάσσεται στην γενικότερη στρατηγική.
· Η ενίσχυση της προσπάθειας για πλατιά ενωτικά σχήματα στους χώρους δουλειάς, η συνεννόηση των δυνάμεων της Ριζοσπαστικής αριστεράς τόσο στον προγραμματικό λόγο όσο και στα ζητήματα τακτικής. Η προσπάθεια αυτή πρέπει να έχει σαν τελικό στόχο την ανατροπή του σημερινού συνδικαλιστικού τοπίου και των συσχετισμών τόσο στα πρωτοβάθμια σωματεία όσο και σε ΠΟΕΔΗΝ - ΟΕΝΓΕ.
· Η επεξεργασία σχεδίου για τη συγκρότηση του Μετώπου με την Κοινωνία για τη στήριξη του Δημόσιου χαρακτήρα του Συστήματος, με συγκεκριμένα αιτήματα πάλης αλλά και νέες μορφές που θα ευνοούν την επικοινωνία με την κοινωνία.
Η ανασύνταξη του υγειονομικού κινήματος θα είναι μια μακροχρόνια διαδικασία που απαιτεί επίμονη δουλειά προκειμένου να ξεπεραστούν οι σημερινές παραλυτικές καταστάσεις. Οι δυνάμεις της Ριζοσπαστικής Αριστεράς αξίζει και πρέπει να το επιχειρήσουμε.
Κόνιαρης Χρήστος
Μέλος του Γενικού Συμβούλιου της ΑΔΕΔΥ
