Αυστηρές κυρώσεις περιέχει η σύμβαση διάσωσης της Ελλάδας
Σειρά από λόγους για τους οποίους η Ελλάδα θα σταματήσει να δέχεται την οικονομική βοήθεια από τις χώρες-μέλη της Ευρωζώνης, αλλά και κυρώσεις σε περίπτωση που δεν εξοφληθούν τα χρέη, περιέχει η σύμβαση της δανειακής διευκόλυνσης που έχει υπογράψει η κυβέρνηση για να παρασχεθούν στη χώρα τα 80 δισ. ευρώ από τους εταίρους της.
Παράλληλα, ορίζεται ότι αν η Ελλάδα προχωρήσει στην οποιαδήποτε μορφή αναδιάρθρωσης του χρέους της, τότε οι υπόλοιπες χώρες θα έχουν το δικαίωμα να καταγγείλουν τη σύμβαση, ενώ γίνεται σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει το «ελεύθερο» να διενεργεί ελέγχους στην ελληνική οικονομία όποτε το κρίνει εκείνη.
Σε τέτοιου είδους δανειακές συμφωνίες, είναι κοινή πρακτική να προβλέπονται οι περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες ο δανειολήπτης δεν θα λάβει τα κεφάλαια ή θα δεχτεί ποινές αν τα λάβει, αλλά δεν τα αποπληρώσει. Αξίζει να αναφέρουμε κάποιες από τις βασικότερες παραμέτρους τις πολυσέλιδης σύμβασης:
1. Η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να διενεργεί επιτόπιους ελέγχους και επιθεωρήσεις, ανάλογα με την περίπτωση. Μάλιστα, αναφέρεται ότι «η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να αποστέλλει τους υπαλλήλους της ή δεόντως εξουσιοδοτημένους εκπροσώπους για τη διενέργεια οιωνδήποτε τεχνικών, οικονομικών ή λογιστικών ελέγχων που η Επιτροπή κρίνει αναγκαίους αναφορικά με τη διαχείριση του δανείου».
2. Οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης έχουν προτεραιότητα στην αποπληρωμή των δικών τους δανείων. Η σύμβαση προβλέπει «να μη χορηγήσει σε οποιονδήποτε άλλο πιστωτή ή κάτοχο του δημόσιου χρέους, προτεραιότητα σε σχέση με τους δανειστές» από την Ευρωζώνη.
3. Αν το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης με οριστική του απόφαση κρίνει ότι αυτή η Σύμβαση ή η σύναψη των δανείων παραβιάζει το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η παραβίαση αυτή δεν μπορεί να αποκατασταθεί, τότε η συμφωνία στο σύνολό της ακυρώνεται αμέσως και αμετάκλητα. Αυτό, όμως, δεν εγείρει αξίωση για την πρόωρη εξόφληση των υφισταμένων δανείων.
4. Αντιστοίχως, αν κάποιο από τα Συνταγματικά Δικαστήρια των χωρών της Ευρωζώνης κρίνει με οριστική απόφαση ότι αυτή η σύμβαση ή ένα δάνειο παραβιάζει το Σύνταγμα της χώρας και αυτή η παραβίαση δεν μπορεί να αποκατασταθεί, τότε ακυρώνεται αμέσως και αμετάκλητα το ποσό που είναι να δανείσει στην Ελλάδα αυτή η χώρα. Και σε αυτήν την περίπτωση, πάντως, δεν υπάρχει θέμα πρόωρης εξόφλησης των δανείων.
5. Ωστόσο, ορίζεται ότι στην περίπτωση που μία ή περισσότερες από τις διατάξεις που περιλαμβάνονται στη σύμβαση καταστούν εξ ολοκλήρου ή εν μέρει άκυρες, δεν σημαίνει ότι η νομιμότητα και η εκτελεστότητα των υπολοίπων διατάξεων που περιλαμβάνονται στην παρούσα είναι επίσης άκυρες.
6. Η Ελλάδα ακόμα και αν το επιθυμεί, δεν θα μπορεί να κάνει την οποιαδήποτε κίνηση αναδιάρθρωσης του χρέους της, όσο διαρκεί ο δανεισμός από τον μηχανισμό της Ευρωζώνης. Αυτό γιατί, στη σύμβαση προβλέπεται ότι αν η Ελλάδα δεν πληρώσει στην ώρα του το οποιοδήποτε χρέος, τότε οι χώρες της Ευρωζώνης που μας δανείζουν, μπορούν να καταγγείλουν τη σύμβαση.
7. Οπως αναφέρεται σε κάθε τέτοιου είδους συμφωνίες, έτσι και σε αυτήν τα περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας κινδυνεύουν, αν δεν μπορέσει η χώρα να ξεπληρώσει τα χρέη της. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η Ελλάδα παραιτείται «αμετάκλητα και άνευ όρων από κάθε ασυλία που έχει ή πρόκειται να αποκτήσει, όσον αφορά τα περιουσιακά της στοιχεία».
8. Εάν μία χώρα της Ευρωζώνης δανείζεται με υψηλότερο κόστος από ό,τι θα δανείσει την Ελλάδα, τότε με γραπτή ειδοποίηση και την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών που θα το αποδεικνύουν, μπορεί να αιτηθεί να μη συμμετάσχει στα δάνεια που πρόκειται να συναφθούν για την Ελλάδα. Βέβαια, σε αυτήν την περίπτωση, το ποσό που θα έδινε η εν λόγω χώρα καλύπτεται από τις υπόλοιπες.
9. Στη διαδικασία της αποπληρωμής των δανείων, δεν μπορεί να επέλθει κάποιος συμψηφισμός. Αν εντοπιστεί περίπτωση κατά την οποία μία ευρωπαϊκή χώρα έχει πληρωθεί από την Ελλάδα ποσό μεγαλύτερο από το προβλεπόμενο, τότε θα πρέπει εντός τριών ημερών να το δικαιολογήσει και να το επιστρέψει στην ΕΚΤ.
Παράλληλα, ορίζεται ότι αν η Ελλάδα προχωρήσει στην οποιαδήποτε μορφή αναδιάρθρωσης του χρέους της, τότε οι υπόλοιπες χώρες θα έχουν το δικαίωμα να καταγγείλουν τη σύμβαση, ενώ γίνεται σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει το «ελεύθερο» να διενεργεί ελέγχους στην ελληνική οικονομία όποτε το κρίνει εκείνη.
Σε τέτοιου είδους δανειακές συμφωνίες, είναι κοινή πρακτική να προβλέπονται οι περιπτώσεις εκείνες κατά τις οποίες ο δανειολήπτης δεν θα λάβει τα κεφάλαια ή θα δεχτεί ποινές αν τα λάβει, αλλά δεν τα αποπληρώσει. Αξίζει να αναφέρουμε κάποιες από τις βασικότερες παραμέτρους τις πολυσέλιδης σύμβασης:
1. Η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να διενεργεί επιτόπιους ελέγχους και επιθεωρήσεις, ανάλογα με την περίπτωση. Μάλιστα, αναφέρεται ότι «η Επιτροπή έχει το δικαίωμα να αποστέλλει τους υπαλλήλους της ή δεόντως εξουσιοδοτημένους εκπροσώπους για τη διενέργεια οιωνδήποτε τεχνικών, οικονομικών ή λογιστικών ελέγχων που η Επιτροπή κρίνει αναγκαίους αναφορικά με τη διαχείριση του δανείου».
2. Οι χώρες-μέλη της Ευρωζώνης έχουν προτεραιότητα στην αποπληρωμή των δικών τους δανείων. Η σύμβαση προβλέπει «να μη χορηγήσει σε οποιονδήποτε άλλο πιστωτή ή κάτοχο του δημόσιου χρέους, προτεραιότητα σε σχέση με τους δανειστές» από την Ευρωζώνη.
3. Αν το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης με οριστική του απόφαση κρίνει ότι αυτή η Σύμβαση ή η σύναψη των δανείων παραβιάζει το δίκαιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και η παραβίαση αυτή δεν μπορεί να αποκατασταθεί, τότε η συμφωνία στο σύνολό της ακυρώνεται αμέσως και αμετάκλητα. Αυτό, όμως, δεν εγείρει αξίωση για την πρόωρη εξόφληση των υφισταμένων δανείων.
4. Αντιστοίχως, αν κάποιο από τα Συνταγματικά Δικαστήρια των χωρών της Ευρωζώνης κρίνει με οριστική απόφαση ότι αυτή η σύμβαση ή ένα δάνειο παραβιάζει το Σύνταγμα της χώρας και αυτή η παραβίαση δεν μπορεί να αποκατασταθεί, τότε ακυρώνεται αμέσως και αμετάκλητα το ποσό που είναι να δανείσει στην Ελλάδα αυτή η χώρα. Και σε αυτήν την περίπτωση, πάντως, δεν υπάρχει θέμα πρόωρης εξόφλησης των δανείων.
5. Ωστόσο, ορίζεται ότι στην περίπτωση που μία ή περισσότερες από τις διατάξεις που περιλαμβάνονται στη σύμβαση καταστούν εξ ολοκλήρου ή εν μέρει άκυρες, δεν σημαίνει ότι η νομιμότητα και η εκτελεστότητα των υπολοίπων διατάξεων που περιλαμβάνονται στην παρούσα είναι επίσης άκυρες.
6. Η Ελλάδα ακόμα και αν το επιθυμεί, δεν θα μπορεί να κάνει την οποιαδήποτε κίνηση αναδιάρθρωσης του χρέους της, όσο διαρκεί ο δανεισμός από τον μηχανισμό της Ευρωζώνης. Αυτό γιατί, στη σύμβαση προβλέπεται ότι αν η Ελλάδα δεν πληρώσει στην ώρα του το οποιοδήποτε χρέος, τότε οι χώρες της Ευρωζώνης που μας δανείζουν, μπορούν να καταγγείλουν τη σύμβαση.
7. Οπως αναφέρεται σε κάθε τέτοιου είδους συμφωνίες, έτσι και σε αυτήν τα περιουσιακά στοιχεία της Ελλάδας κινδυνεύουν, αν δεν μπορέσει η χώρα να ξεπληρώσει τα χρέη της. Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι η Ελλάδα παραιτείται «αμετάκλητα και άνευ όρων από κάθε ασυλία που έχει ή πρόκειται να αποκτήσει, όσον αφορά τα περιουσιακά της στοιχεία».
8. Εάν μία χώρα της Ευρωζώνης δανείζεται με υψηλότερο κόστος από ό,τι θα δανείσει την Ελλάδα, τότε με γραπτή ειδοποίηση και την προσκόμιση των απαραίτητων δικαιολογητικών που θα το αποδεικνύουν, μπορεί να αιτηθεί να μη συμμετάσχει στα δάνεια που πρόκειται να συναφθούν για την Ελλάδα. Βέβαια, σε αυτήν την περίπτωση, το ποσό που θα έδινε η εν λόγω χώρα καλύπτεται από τις υπόλοιπες.
9. Στη διαδικασία της αποπληρωμής των δανείων, δεν μπορεί να επέλθει κάποιος συμψηφισμός. Αν εντοπιστεί περίπτωση κατά την οποία μία ευρωπαϊκή χώρα έχει πληρωθεί από την Ελλάδα ποσό μεγαλύτερο από το προβλεπόμενο, τότε θα πρέπει εντός τριών ημερών να το δικαιολογήσει και να το επιστρέψει στην ΕΚΤ.
