TETAΡΤΗ 15 ΙΟΥΛΙΟΥ 2009
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Καλησπέρα σας. Αποφασίσαμε η συνάντησή μας να γίνει σήμερα αντί για αύριο, Πέμπτη, έτσι ώστε να ενημερωθείτε έγκαιρα για την πορεία, που θ’ ακολουθήσουμε στην αντιμετώπιση της νέας γρίπης.
Σύμφωνα με τις οδηγίες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, του ECDC και του Health Security Committed αλλά και με βάση την ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων της χώρας μας, σε σύγκριση με αυτά πάντα της παγκόσμιας κοινότητας, θέτουμε σ’ εφαρμογή μια νέα δέσμη μέτρων για την αντιμετώπιση της ευρείας μετάδοσης της νέας γρίπης Η1Ν1.
Σε ευρεία σύσκεψη, που πραγματοποιήθηκε χτες στο Υπουργείο μας με συμμετοχή ειδικών επιστημόνων του ΚΕΕΛΠΝΟ, του Εθνικού Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας, του ΕΟΦ, του ΙΦΕΤ και του ΕΚΕΒΥΛ αλλά και υπηρεσιακών παραγόντων διαπιστώθηκε ομόφωνα, ότι η χώρα μας έκλεισε την πρώτη φάση, τη φάση περιχαράκωσης, όπως την είχαμε ονομάσει, και αποφασίστηκε να προχωρήσουμε στη δεύτερη φάση, τη φάση προστασίας.
Η σύνθεση της χθεσινής συνάντησης επιστημόνων, με κάποιες μικρές αλλαγές, θ’ αποτελέσει από σήμερα τον κορμό του νέου ad hoc οργάνου, του Εθνικού Επιστημονικού και Επιχειρησιακού Συμβουλίου για τη συγκεκριμένη πανδημία, στην οποία πέραν από τους επιστήμονες θα συμμετέχουν και θεσμικά όργανα, όπως το ΚΕΕΛΠΝΟ, το ΕΚΕΠΥ, ο ΕΟΦ, το ΕΚΕΒΥΛ, ο ΙΦΕΤ και οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου.
Η Εθνική Επιτροπή Πανδημίας Γρίπης, που συστήθηκε όπως θυμάστε το 2005 με αφορμή τη γρίπη των πτηνών, παραμένει σε ισχύ με τις υφιστάμενες αρμοδιότητές της και η Εκτελεστική της Επιτροπή θα συμμετέχει και αυτή στη νέα Επιτροπή.
Η πλήρης σύνθεση της Επιτροπής που άτυπα ξεκίνησε ήδη τις εργασίες της από χτες, θ’ ανακοινωθεί στο τέλος της εβδομάδος, καθώς και οι συγκεκριμένες αρμοδιότητες για την εκπλήρωση της ad hoc όπως είπαμε, αποστολής της. Μεταξύ άλλων, το Εθνικό Συμβούλιο θα είναι επιφορτισμένο, να υποβάλλει σε εβδομαδιαία βάση ή εκτάκτως, αν βέβαια χρειαστεί, έκθεση για την εξέλιξη της γρίπης και της πανδημίας.
Η έκθεση αυτή θα υποβάλλεται προς τον Υπουργό Υγείας, ο οποίος με τη σειρά του θα την κοινοποιεί στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, τον Πρωθυπουργό, τον Πρόεδρο της Βουλής και στους Υπουργούς Εσωτερικών, Οικονομίας, Εξωτερικών, Άμυνας, Ανάπτυξης, Παιδείας, Απασχόλησης, Αγροτικής Ανάπτυξης, Τουριστικής Ανάπτυξης, Ναυτιλίας και Μακεδονίας - Θράκης.
Όπως είπαμε λοιπόν, προχωρούμε από τη φάση περιχαράκωσης, στη φάση προστασίας. Όπως είναι γνωστό, επικεντρώνουμε την προσοχή μας στην έγκαιρη ανίχνευση των κρουσμάτων. Μία επιτυχής φάση, όπου η χώρα μας αξιοποίησε όλα τα μέσα που διαθέτει, προκειμένου να μειώσει κατά προτεραιότητα τη δυναμική ανάπτυξη της επιδημίας.
Σήμερα έχουμε εντοπίσει συνολικά 323 περιστατικά, από τα οποία το 80% είναι ταξιδιώτες από το εξωτερικό, είτε επισκέπτες, τουρίστες ή και ομογενείς. Ήρθε όμως η στιγμή να δώσουμε το βάρος, όπως επεσήμανα πρωτύτερα, στη φάση προστασίας, ως βασικό μας στόχο, στην προστασία των ασθενών με σοβαρές κλινικές εκδηλώσεις ή υψηλού κινδύνου.
Χωρίς να σταματήσουμε βέβαια τη μέχρι σήμερα πρακτική μας, παρά το γεγονός, ότι άλλες χώρες έχουν ήδη σταματήσει την ιχνηλάτηση των ύποπτων περιστατικών, όπου νομοτελειακά εκεί οδηγούμεθα όλες οι χώρες με βάση την εξέλιξη της πανδημίας. Σας υπενθυμίζω ότι μέχρι σήμερα, το 90% των περιστατικών στην Ελλάδα έχουν πλήρως ιαθεί. Ελάχιστα δε από αυτά είχαν ανάγκη νοσοκομειακής νοσηλείας.
Η χρήση των αντιικών θα γίνεται μόνο σε βαριά περιστατικά που νοσηλεύονται, σε ασθενείς υψηλού κινδύνου και σε ασθενείς, που με αιτιολογημένη εκτίμηση των γιατρών θ’ απαιτείται. Όπως αντιλαμβάνεστε, η μεθοδολογία που απαιτείται πλέον με βάση τη σημερινή κατάσταση και τη δυναμική εξέλιξη της πανδημίας επιβάλλει τη χρησιμοποίηση νέων επιστημονικών εργαλείων, μεθοδολογίας ελέγχου, με ειδικά επιδημιολογικά μοντέλα.
Προετοιμαζόμαστε λοιπόν για το φθινόπωρο και για τη χειμερινή περίοδο, όπου όπως αναφέρουν όλες οι διεθνείς μελέτες και οι προβλέψεις επιστημόνων, αναμένεται το δεύτερο κύμα της πανδημίας με εξάπλωση του ιού. Και πάντα λαμβάνεται υπ' όψιν το ενδεχόμενο αυξημένης επιθετικότητας, παθογένειας του ιού.
Ήδη έχουν γίνει ανακοινώσεις για την προμήθεια των εμβολίων. Υπήρξε δε μια νέα ανακοίνωση Τύπου πριν από δύο ημέρες η οποία ισχύει στο ακέραιο. Ωστόσο, προσανατολιζόμαστε τη στιγμή αυτή στην κάλυψη ολόκληρου του πληθυσμού. Είναι σημαντικό να τονιστεί ξανά, ότι τα ατομικά μέτρα υγιεινής είχαν, έχουν και θα έχουν, πρωταρχικό ρόλο καθώς επίσης θα υπάρξει κάθε φορά πλήρης ενημέρωση για τα μέτρα, που λαμβάνονται.
Πιστεύουμε, ότι ο πιο αποτελεσματικός τρόπος για ν’ αντιμετωπίσουμε την πανδημία είναι η συνεχής, ανοιχτή και ενδελεχής ενημέρωση των πολιτών, κάτω από την αρχή που από την πρώτη στιγμή υιοθετήσαμε και θα συνεχίσουμε και στο μέλλον. Της απόλυτης διαφάνειας.
Και πάλι στο σημείο αυτό θέλω να εξάρω την εξαίρετη και σοβαρή στάση που έχουν κρατήσει απέναντι σε αυτό το θέμα συνολικά τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της χώρας. Θέλω να σας ευχαριστήσω και να σας συγχαρώ, γιατί έχετε επιδείξει κι εσείς προσωπικά που συμμετέχετε σε αυτές τις συναντήσεις, υψηλό αίσθημα δημόσιου καθήκοντος.
Τα νοσοκομεία όλης της χώρας θα συνεχίσουν να είναι σε ετοιμότητα και θα εξετάζουν βέβαια τους προσερχόμενους ασθενείς, δίνοντας έμφαση κυρίως, στα βαριά περιστατικά και εκείνα που παρουσιάζουν επιπλοκές. Και βέβαια τα νοσοκομεία όλης της χώρας θα συνεχίσουν να είναι σε εγρήγορση και ετοιμότητα. Το σύστημα που θέσαμε σε λειτουργία από την πρώτη κιόλας ημέρα θα τελεί σε καθεστώς μόνιμης επαγρύπνησης και ετοιμότητας. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία, ότι το όλο θέμα μπορεί ν’ αντιμετωπισθεί, αν συνεχίσουμε με την ίδια σοβαρότητα, σύνεση, ψυχραιμία. Η χώρα μας, η κοινωνία μας είναι θωρακισμένη.
Σας ευχαριστώ για την προσοχή σας. Και θα ήθελα να ευχαριστήσω και πάλι, πέραν από εσάς, τους Έλληνες επιστήμονες που μας πλαισιώνουν σε αυτή την προσπάθεια. Οφείλουμε πολλά στην επιστημοσύνη, στην κατάρτιση, στη γνώση και την εμπειρία τους. Η πολιτεία λειτουργεί με βάση τις δικές τους συμβουλές και όλος ο σχεδιασμός, που έχει τεθεί σε εφαρμογή έχει και τη δική τους έγκριση.
Αυτά προς το παρόν, είμαι στη διάθεσή σας για ν’ απαντήσω σε ενδεχόμενες ερωτήσεις.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το θέμα των σχολείων είναι αυτό που απασχολεί πολύ, αν υπάρχει κάτι νεότερο. Αν είναι στα σχέδια κατ' αρχήν στο στρατηγικό σχέδιο πανδημίας.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είναι μια από τις βασικές μας προτεραιότητες. Είμαστε σε ανοιχτή γραμμή συνεννόησης και συνεργασίας με το Υπουργείο Παιδείας και προσωπικά εγώ με τον συνάδελφό μου τον Υπουργό Παιδείας τον κ. Σπηλιωτόπουλο. Έχουμε ήδη εκπονήσει ένα σχέδιο. Θα είμαστε έτοιμοι, με το που θα φτάσουν τα εμβόλια στην Ελλάδα, να προχωρήσουμε άμεσα στον εμβολιασμό των παιδιών μας.
Είναι η βασική μας προτεραιότητα. Όλα τελούν κάτω από απόλυτο έλεγχο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Για το θέμα της λειτουργίας των σχολείων; Αυτό έχει σημασία επίσης.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Είπαμε την προηγούμενη φορά που συναντηθήκαμε, ότι δεν θα θεωρήσουμε δεδομένο ότι θα κλείσουν σχολεία. Μπορεί και να μην χρειαστεί. Εκεί που εφαρμόστηκε σε άλλες χώρες, δεν αποδείχθηκε ιδιαίτερα επιτυχές. Θα δούμε την ώρα εκείνη, πως θα ενεργήσουμε.
Πάντως όπως ξεκινήσαμε, έτσι θα συνεχίσουμε. Με ψυχραιμία στη διαχείριση αυτού του σημαντικού ζητήματος. Σε ό,τι αφορά όμως στα παιδιά, είναι το πιο ευαίσθητο κομμάτι της κοινωνίας μας και είναι εύλογο να έχουμε δώσει την προσοχή που απαιτείται. Δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχία. Και θα ήθελα να μεταφέρετε αυτό το μήνυμα προς την ελληνική κοινωνία και προς όλες τις ελληνικές οικογένειες.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κύριε Υπουργέ, είπατε πριν ότι είστε σε ανοιχτή γραμμή με τον Υπουργό Παιδείας σε ό,τι αφορά τα σχολεία. Έχετε πράξει το ίδιο και με άλλους;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Το είπα και εξερχόμενος του Προεδρικού Μεγάρου σήμερα. Είμαστε σε συνεχή επικοινωνία με όλα τα Υπουργεία, με όλα τα κυβερνητικά κλιμάκια. Και όπου έχουμε χώρους μαζικής συνάθροισης, για τις περιπτώσεις, αυτές έχει ληφθεί πρόνοια.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Αναφέρατε πριν από λίγο ότι προσανατολίζεστε στην κάλυψη ολόκληρου του πληθυσμού με τα εμβόλια.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Ακριβώς.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σκέφτεστε να κάνετε και επιπλέον άλλες παραγγελίες.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αυτό θα κριθεί. Όπως σας είπα, πλέον έχουμε ένα Εθνικό Συμβούλιο το οποίο θα μας συμβουλεύει καθ' όλη τη διάρκεια της πορείας μας προς το φθινόπωρο. Εμείς θα ετοιμαστούμε και γι' αυτό το ενδεχόμενο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είπατε ότι βρίσκεστε σε φάση προστασίας πια. Σε τι μεταφράζεται αυτό;. Λόγου χάριν σε ένα εργασιακό χώρο όπου εμφανίζεται ένα κρούσμα. Διαπιστώνεται αυτό το κρούσμα και λέει η προϊσταμένη Αρχή της εταιρείας ότι «Ξέρετε, ο κύριος τάδε αρρώστησε». Ποιος θα δώσει τις οδηγίες για το τι πρέπει να γίνει από τη στιγμή που δεν υπάρχουν γιατροί εργασίας ή το αντίστοιχο που δεν υπάρχουν σχολίατροι.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Μα ήδη ο Υπουργός ανέφερε τη δεύτερη φάση ως φάση προστασίας. Επομένως οπουδήποτε υπάρχει ένα κρούσμα και διαπιστωθεί ότι είναι γιατί μπορεί να έχει κανείς κάτι άλλο, κυκλοφορούν εκατό λογιών ιοί που μπορεί να κάνουν τα ίδια συμπτώματα, θα κρίνει τα κέντρα αναφοράς που θα πάει να τον εξετάσουν αυτός ο άνθρωπος, εάν θα πάρει φάρμακο, ποιοι θα προστατευτούν στο περιβάλλον του, ποια είναι τα άτομα υψηλού κινδύνου. Δεν αλλάζει τίποτε από αυτή την κλασική τακτική.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Συμπληρωματικά τώρα σε αυτά που είπε η κα Γιαμαρέλλου: Σε κάθε εργασιακό χώρο, όπου εντοπίζεται και αποδεικνύεται κρούσμα, αμέσως θα ξεκινάει η ιχνηλάτηση όλων εκείνων, με τους οποίους θα έχει έρθει σε επαφή ο δυνητικός ασθενής. Αυτό κάναμε και μέχρι τώρα. Το είπα πρωτύτερα, θα συνεχίσουμε την ίδια πρακτική, την ίδια μέθοδο.
Τι αλλάζει τώρα; Το επίπεδο προστασίας. Πρέπει να γνωρίζετε ότι και εμείς εδώ, όπως και η διεθνής κοινότητα, μαθαίνει από τα όσα ζούμε τον τελευταίο καιρό και προσαρμόζεται το σύστημα στα νέα δεδομένα.
Θα συνεχίσουμε να σας ενημερώνουμε. Η ενημέρωση όμως αυτή θα γίνεται πλέον σε εβδομαδιαία βάση. Και προσέξτε, με άξονα τα πραγματικά βαριά περιστατικά. Σήμερα ας πούμε έχουμε καταγεγραμμένα στη χώρα μας 323 κρούσματα. Εξ αυτών το 90% είναι σπίτι τους. Είναι, γιατί έχουν ιαθεί πλήρως. Συνεπώς το σύστημα ελέγχου, ανίχνευσης και θεραπείας έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα αποτελεσματικό.
Όσο κι αν κλιμακώνεται το πρόβλημα, η ίδια μέθοδος, η ίδια πρακτική θα ακολουθείται.
Ι. ΠΙΕΡΟΥΤΣΑΚΟΣ: Επειδή ξέρουμε ότι οι εργασιακοί χώροι είναι ιδιαίτερης ιδιομορφίας, ήδη το ΚΕΕΛΠΝΟ συνέταξε και στέλνει σε όλες τις μεγάλες και μικρές εταιρείες μέτρα που πρέπει να λαμβάνονται.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Και στις δημόσιες Υπηρεσίες.
Ι. ΠΙΕΡΟΥΤΣΑΚΟΣ: Εννοείται. Όπως κάναμε στον ΟΤΕ, όπως κάναμε στη ΔΕΗ, ήδη έχουμε και θέλω να σας αναγγείλω, αιτήσεις μεγάλων εταιρειών και προχωρήσαμε να πάμε να τους κάνουμε τα μαθήματα που χρειάζεται και προχωρούμε και σε αυτό. Θα γίνονται και επιτόπου, θα συνεχίσει η εκπαίδευση των εργαζομένων και των εργοδοτών σχεδόν σε όλες τις επιχειρήσεις και επίσης και έντυπο το οποίο αναφέρει το τι πρέπει να γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις και βέβαια ανώνυμα πάντοτε.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Πάνω σε αυτά να προσθέσω κάτι. Για το μήνα Σεπτέμβριο, μόλις δηλαδή επιστρέψει ο κόσμος από τις διακοπές του, έχουμε προγραμματίσει και θα ζητηθεί η συνεργασία και των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, για ένα εβδομαδιαίο ειδικό πρόγραμμα ενημέρωσης μέσω των τηλεοράσεων. Καλή ώρα, όπως είμαστε σήμερα εδώ, θα είναι το Εθνικό Συμβούλιο και το οποίο θα δίνει οδηγίες μέσω των Μέσα Μαζικής Επικοινωνίας, έχοντας προαναγγείλει, έχοντας βγάλει ανακοίνωση, ότι τη συγκεκριμένη ώρα και για μία ώρα, θα έχετε πλήρη ενημέρωση. Αυτά όμως είναι το επόμενο στάδιο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Μιλάει χωρίς μικρόφωνο) Προχθές ο Π.Ο.Υ. είπε ότι πλήρως αδειοδοτημένο εμβόλιο δεν θα έχουμε πριν το τέλος του έτους. Εσείς παραγγείλατε τα εμβόλια και θα έχετε καθώς είπατε τα πρώτα από μέσα Σεπτεμβρίου. Τι σκοπεύετε να κάνετε εφόσον δεν θα υπάρχει αδειοδότηση;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αυτό θα κριθεί από το Εθνικό Συμβούλιο και αν επαληθευτεί αυτό που είπατε. Εμείς πάντως, και αυτό είναι το μήνυμα που εκπέμπεται, είναι δεδομένο ότι με τις έγκαιρες ενέργειές μας έχουμε φροντίσει να είμαστε από τις πρώτες χώρες στον κόσμο που θα εφοδιαστούν. Σημειώνουμε ότι μιλάμε για πανδημία. Δεν μιλάμε για κάτι που αφορά μονάχα σε μια χώρα. Όλος ο κόσμος θα έχει το ίδιο πρόβλημα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Είπατε προηγουμένως ότι μελετάτε τον εμβολιασμό ολόκληρου του πληθυσμού. Γιατί;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Το εξετάζουμε. Εάν χρειαστεί θα είμαστε έτοιμοι και γι' αυτό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Το ενδεχόμενο της πανδημίας θα είναι αυτό που θα προσδιορίσει;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Η επιτυχής πολιτική αντιμετώπισης αυτού του ζητήματος είναι η πρόβλεψη και η πρόνοια. Εάν κριθεί. Και εδώ θα έχουμε το επιστημονικό μας Συμβούλιο, όπως το περιγράψαμε πρωτύτερα και αν μας συμβουλεύσει για κάτι τέτοιο, θα είμαστε έτοιμοι να το κάνουμε.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Κονδύλια γι' αυτό;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Αυτό είναι δεδομένο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Μιλάει χωρίς μικρόφωνο) Κύριε Υπουργέ, υπάρχει ένας φόβος στους γονείς όμως ότι δεν θέλουν να κάνουν το προληπτικό εμβόλιο, γιατί δεν θα έχουν γίνει αρκετές μελέτες για την ασφάλειά του.
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Να καταλάβουμε όλοι ότι το πανδημικό εμβόλιο έχει τρεις στόχους. Ο πρώτος και κύριος στόχος είναι η προστασία των ευαίσθητων ομάδων του πληθυσμού υψηλού κινδύνου. Από τι; Από νοσηρότητα και θνητότητα. Ο δεύτερος στόχος είναι η διατήρηση των απαραίτητων δομών, για την ομαλή λειτουργία του κράτους. Και ο τρίτος και τελευταίος στόχος είναι η πρόληψη της μετάδοσης του καινούργιου ιού, ευρέως στην κοινότητα.
Από αυτούς τους στόχους με την ήπια κλινική εικόνα που εμφανίζει αυτός ο ιός προς το παρόν, παρά το γεγονός ότι έχει πάρει πανδημικές διαστάσεις, αυτοί που καταλαβαίνετε έχουν τη μεγαλύτερη σημασία είναι οι υψηλού κινδύνου ομάδες, όπως και οι απαραίτητες ομάδες για τη λειτουργία της συνέχισης των κρατικών δομών, οι επαγγελματίες υγείας. Βγήκαν χτες κάποιες οδηγίες θα τις είδατε από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας που βάζουν στην πρώτη σειρά της κλίμακας τους επαγγελματίες υγείας.
Έτσι, με αντίστοιχη ακριβώς πορεία θα πορευτούμε κι εμείς, δανειζόμενοι και την εμπειρία και των άλλων κρατών.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να ρωτήσω εγώ. Επειδή ακούγεται και γράφεται ότι υπάρχει κάποιος συσχετισμός ή μπορεί να υπάρχει της γρίπης με τον ιό του 18. Έχουμε στοιχεία;
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Όπως φαίνεται ο ιός Η1Ν1 ήταν κι εκείνος. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι είναι ολόιδιος γιατί τα Η1Ν1 μπορεί να υπάρχουν πολύ, ή που να διαφέρουν σε διάφορες πρωτεΐνες. Ένα είναι γεγονός ότι μοιάζει, από τα στοιχεία που μπορεί να έχουμε εκείνη την εποχή, από δημοσιεύσεις εκείνης της εποχής, σε περιοδικά όπως το «The New England Journal of Medicine», ο ιός αυτός άρχισε ήπια πάρα πολύ και έχουμε ομοιότητες, σταμάτησε λίγο και μετά έκανε ένα νέο κύμα και τότε πέθαναν οι περισσότεροι άνθρωποι.
Αυτός είναι και ο λόγος που πολιτεία κι εμείς σα γιατροί ενδιαφερόμαστε να έχουμε εμβόλια γιατί τώρα μπορεί να είναι πάρα πολύ απλά τα πράγματα, αλλά δεν ξέρουμε τι θα γίνει τότε. Ένα όμως είναι γεγονός: από μελέτες που έχουν γίνει πρόσφατα κι απ’ αυτά που δημοσιεύθηκαν εκείνη την εποχή ότι οι θάνατοι που μπορεί να έφτασαν τα 100 εκατομμύρια, παρ’ όλο ότι λέγεται ότι ήταν 50 εκατομμύρια, ήταν θάνατοι από πνευμονίες που εμφανίστηκαν μεταξύ 9ης και 11ης μέρας από τότε που νόσησαν αυτοί οι οποίοι προσβλήθηκαν από τη γρίπη την ισπανική τότε.
Και ξέρουμε από την επιδημιολογία τη σημερινή ότι αν ο ιός αυτός κάνει πνευμονία ο ίδιος, την ιογενή πνευμονία, αυτή εμφανίζεται πολύ νωρίτερα. Αυτό αποδείχθηκε και με νεκροτομικές μελέτες και με ειδικές χρώσεις που έκαναν, ότι οι θάνατοι της ισπανικής γρίπης, στο μεγαλύτερο ποσοστό ήταν από μικρόβια. Είχαν επιπλοκές μικροβιακές. Και θα έχετε ακούσει αυτό που το έχουμε πει τόσες φορές, το 50% από πνευμονιόκοκκο που και σήμερα και σε άλλες ιώσεις ο πνευμονιόκοκκος είναι το κύριο μικρόβιο που κάνει επιπλοκές και κάνει πνευμονίες.
Αν κατεβάσετε από το internet θα δείτε ολόκληρες φωτογραφίες που δείχνουν πνεύμονες του ‘18 να είναι γεμάτοι από πνευμονιόκοκκο.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Μιλά εκτός μικροφώνου)
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Δεν ξέρουμε τι θα γίνει, μπορεί να δείτε απότομα, και μακάρι να γίνει αυτό, να σταματήσει η ιστορία. Βέβαια κανείς δεν το πιστεύει αυτό αλλά..
κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Ήθελα να προσθέσω κάτι: Ένας ιός της γρίπης μπορεί να μεταλλαγεί και ν’ αποκτήσει ως εκ τούτου νέα χαρακτηριστικά. Αυτό συνέβαινε, συμβαίνει και τώρα, συνέβαινε προηγουμένως με την κοινή γρίπη, συμβαίνει και τώρα. Αυτό που συμβαίνει επίσης είναι ότι δε γνωρίζουμε προς ποια κατεύθυνση θα γίνει η μετάλλαξη.
Το ότι έγινε το ‘18 προς δυσμενέστερη κατεύθυνση, δεν προδικάζει με κανέναν τρόπο ότι κι αυτός ο ιός θα μεταλλαγεί προς δυσμενέστερη κατεύθυνση. Είναι θέμα τύχης.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Σ’ αυτό που λέει ο κ. Παναγιωτόπουλος, έρχονται οι δικές μας επισημάνσεις. Η πολιτεία πρέπει να είναι έτοιμη και γι’ αυτό το ενδεχόμενο. Δεν είναι βέβαιο ότι θα προκύψει. Πολλά από εκείνα που διαβάζουμε στον διεθνή Τύπο οδηγούν στο συμπέρασμα, ότι έρχεται ένα κύμα πανδημίας παρόμοιο με εκείνο του 1918. Κανείς αυτό δε μπορεί να το προβλέψει με ακρίβεια. Ωστόσο εμείς θα πρέπει να είμαστε έτοιμοι και γι ‘αυτό το ενδεχόμενο.
Γ. ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ: Είναι αλήθεια ότι υπάρχουν θέματα επιστημονικής αβεβαιότητος, επομένως οφείλουμε και η πολιτεία οφείλει να προχωρήσει βάσει της αρχής της προνοητικότητας. Δηλαδή να φτιάχνει σενάρια για πιθανούς κινδύνους οι οποίοι μπορεί να μην πραγματοποιηθούν. Εκείνο ο που θα ήθελα να συγκεκριμενοποιήσω στο θέμα της μετάλλαξης, είναι ότι η μετάλλαξη είναι δύσκολο να γίνει μέσα στο χειμώνα που έρχεται.
Ποτέ, σε β’ φάση πανδημίας δεν παρουσιάστηκε νέο στέλεχος. Ήταν πάντοτε το αρχικό στέλεχος. Υπάρχουν επίσης άλλες έρευνες εξελικτικής επιδημιολογίας φυλογενετικής, όπως λέγονται, οι οποίες δείχνουν ότι το επιδημικό στέλεχος γεννιέται από cluster διαφορετικών ποικιλιών του ιού και ότι τα cluster αυτά αυτοοργανώνονται, δημιουργείται το επιδημικό στέλεχος και ο ελάσσων χρόνος που χρειάζεται είναι 3,5 χρόνια.
Επομένως αυτά τα 3,5 χρόνια έχει κανείς την ελπίδα ότι μπορεί το εμβόλιο να έχει πραγματικά και παραχθεί και να είναι αποτελεσματικό.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Άρα μας λέτε ότι δε θα έχουμε μετάλλαξη μέσα στα επόμενα 3,5 χρόνια;
Γ. ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ: Σας το λέω τονίζοντας από την αρχή τα θέματα της επιστημονικής αβεβαιότητος. Οι συγκεκριμένες εργασίες που αφορούν τον ιό της γρίπης είναι αυτά τα οποία σας είπα.
κ. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ: Νομίζω η ανησυχία προκύπτει επειδή δημοσιεύθηκε ένα paper στο “Nature” αυτή την εβδομάδα και το έχετε μάθει όλοι και ρωτάτε γι ‘αυτό. Είναι μια εργασία η οποία είναι η τρίτη εργασία στη σειρά η οποία δείχνει σε πειραματικά μοντέλα, οι πρόβες έγιναν σε μικρά τρωκτικά, η τελευταία έγινε και σε θηλαστικά ανώτερα, δηλαδή πιθήκους ή τέλος πάντων κάποια πρότυπα τα οποία μοιάζουν με τον άνθρωπο πιο πολύ και η οποία έδειξε ότι ο ιός έχει μια τάση να προσβάλλει πιο εύκολα από τον ιό της εποχικής γρίπης Η1Ν1 το κατώτερο αναπνευστικό σύστημα, πρώτον, και δεύτερον εξέτασαν ορρούς από ανθρώπους που είχαν πριν από το 1920 νοσήσει από στελέχη παρόμοια με τον ιό της παναδημικής γρίπης του 1918 και είδαν ότι αυτοί οι ορροί είχαν αντισώματα εξουδετερωτικά, εξουδετέρωναν τον καινούργιο ιό.
Αυτό δείχνει αυτό που είπε η κα Γιαμαρέλλου, ότι οι άνθρωποι που έχουν ζήσει στο παρελθόν ιούς με παρόμοια κομμάτια έχουν μια μερική ανοσία και ως εκ τούτου έχουν μια προστασία. Δε σημαίνει ότι ο ιός είναι παρόμοιος με του ’18, απλά σημαίνει ότι υπάρχει ανοσία σε αυτό το κομμάτι του πληθυσμού. Φαίνεται αυτό και από τα δεδομένα που έχουμε, οι μεγαλύτερες ηλικίες έχουν καλύτερη ανοσία. Αυτό πόρω διαφέρει από έναν ιό παρόμοιο με του ’18 και την τεράστια θνητότητα που είχε.
Γ. ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ: Ως γιατρός περισσότερο και ακούγοντας αυτά, και να υπήρχε απόλυτη ομοιότης με τον ιό της γρίπης του ’18 τον φονικό, πρέπει να συγκρίνουμε ποια ήταν η κατάσταση των συστημάτων υγείας του ’18 με το τι συμβαίνει σήμερα. Επομένως από εκεί βγάζουμε ένα συμπέρασμα, ότι οι αρνητικές επιπτώσεις θα ήταν ελαχιστότατες με πανομοιότυπο.
Άλλο το σύστημα υγείας του 1918 και άλλο το σύστημα υγείας το 2009. Είναι ξεκάθαρο.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Κρατάμε τα όρια της επιστημονικής αβεβαιότητας γιατί υπάρχουν διαφορετικές απόψεις.
Γ. ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ: Εγώ το πρόσθεσα…. Πολύ καλά το θέσατε. Αισθάνθηκα την ανάγκη να το διευκρινίσω.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Σε ό,τι αφορά την προνοητικότητα που αναφέρθηκε πριν, έχουμε ένα ζήτημα με τις Εντατικές. Ένα ζήτημα υπάρχει. Θέλω σας παρακαλώ να μου πείτε τι μέτρα έχετε πάρει ώστε προνοητικά να είμαστε έτοιμοι ν’ αντιμετωπίσουμε τη μεγάλη εισαγωγή ανθρώπων που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες.
Και πριν απαντήσετε κ. Ευσταθίου, αφού θ’ απαντήσετε εσείς, κι ένα ερώτημα για τους επιστήμονες που είναι εδώ: Υπάρχει μια τάση πολλοί να συζητάνε και να θέλουν να κολλήσουν τον Η1Ν1 τώρα. Καλύτερα τώρα λένε παρά το φθινόπωρο. Θέλω σας παρακαλώ ν’ απαντήσετε..
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Πάντως μην περιμένετε αυτή τη συμβουλή, δε θα σας τη δώσουν ούτε οι επιστήμονες ούτε η πολιτεία!
Π. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ: Κατ' αρχήν επιστήμονες είμαστε όλοι οι παρόντες… Κατ' αρχάς εκείνο που έχει σημασία είναι ότι οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας στην Ελλάδα αυτή τη στιγμή είναι γύρω στις 522. Έχουμε αύξηση πάνω από 160 Μονάδες. Εκείνο που θα είναι σημαντικό δε θα είναι τόσο οι Μονάδες Εντατικής Θεραπείας όσο οι αναπνευστήρες. Και οι αναπνευστήρες είναι οι διπλάσιοι απ’ ότι υπάρχουν στις Μονάδες, όπως επίσης χθες ήδη έχουμε ξεκινήσει τη διαδικασία της παραγγελίας αναπνευστήρων.
Ένας απλός αναπνευστήρας ο οποίος είναι χρήσιμος στη δύσκολη στιγμή στα περιστατικά αυτά, είναι χρήσιμος. Η Ελλάδα στη φάση αυτή και εφ' όσον αντιμετωπίσει χίλια βαριά περιστατικά, πράγμα το οποίο είναι λογαριθμικά θα έλεγα στο οποιοδήποτε μοντέλο κ. Τσελέντη, θα είναι απίθανο ν’ αντιμετωπίσει έναν τέτοιο αριθμό τουλάχιστον, έχει να τους καλύψει όλους με αναπνευστήρες στη φάση αυτή. Πέραν τούτου όμως θα προχωρήσουμε κι έχουμε ήδη προχωρήσει στη διαδικασία προμήθειας αναπνευστήρων. Αυτό είναι το κυριότερο σημείο… Ήδη υπάρχει επάρκεια.
Γ. ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ: Όσον αφορά το περιβόητο ερώτημα εάν τώρα μπορούμε να εκτεθούμε στον ιό ή όχι, αυτό είναι ένα ερώτημα στο οποίο πραγματικά κανένας δε μπορεί ν’ απαντήσει συγκεκριμένα. Αυτό το οποίο όμως είναι σίγουρο είναι το εξής: Πρώτον: Τι έχει βρεθεί, ποια είναι τα ευπαθή άτομα στον τωρινό ιό, αυτόν που μιλάμε τώρα. Κι έχει βρεθεί σίγουρα, πέραν πάσης αμφιβολίας ότι τα πολύ παχύσαρκα άτομα έχουν μια ευαισθησία. Άρα δε θα ήθελα κάποιος πολύ παχύσαρκος π.χ. αυτή τη στιγμή να εκτεθεί στον ιό. Ή αν εκτεθεί να του χορηγήσω την κατάλληλη χημειοπροφύλαξη. Άρα φεύγει αυτός από το «πάρτι».
Η δεύτερη ομάδα που πρέπει να φύγει οπωσδήποτε είναι οι έγκυες γυναίκες, ιδίως στο 2ο και στο 3ο τρίμηνο γιατί έχει βρεθεί ότι και αυτές, αν και μη «ανοσοκατασταλμένα» άτομα.
Το τρίτο είναι η μεγάλη γκάμα των ανθρώπων οι οποίοι είναι ανοσοκατασταλμένοι. Τι θα πει αυτό: Καρδιακή ανεπάρκεια, νεφρική ανεπάρκεια, αναπνευστική ανεπάρκεια, μεταμοσχεύσεις, διάφορα άλλα νοσήματα του κολλαγόνου κτλ. κτλ. Άρα λοιπόν είναι πάρα πολύ δύσκολο να επιλέξεις ποιοι θα μπουν σ’ αυτό το περιβόητο «πάρτι». Αν είσαι σίγουρος και 100% ότι έχεις άριστο ανοσολογικό σύστημα, ότι δεν έχεις κανένας ψεγάδι σ’ αυτό είτε κληρονομικό είτε επίκτητο, τότε ναι, να εκτεθείς. Αλλά κανένας δε μπορεί να σε διαβεβαιώσει 100% ότι δε μπορεί μία πιθανότητα να βρεθεί σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας με πνευμονία απ’ αυτό τον ιό. Άρα λοιπόν ο καθένας σταθμίζει και αποφασίζει. Όπως λένε κι αυτοί, let it be.
YΠΟΥΡΓΟΣ: Υπάρχει κι ένα άλλο τραγούδι: “Our last party”…
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Κοιτάξτε, όποιος κόλλησε τώρα, λέμε ότι για τον τωρινό ιό εντάξει. Εγώ θέλω να πιστεύω ότι ακόμα και αν μεταλλαχθεί ο ιός, όσο και να μεταλλαχθεί, θα έχει αντισώματα που θα τον προφυλάσσουν, αφού υπάρχουν δεδομένα ότι οι άνθρωποι που περάσανε, γιατί πιθανόν ο ιός αυτός της ισπανικής γρίπης δεν τελείωσε το ’18, συνέχισε να κυκλοφορεί και σήμερα στις σημερινές κοινωνίες υπάρχουν άνθρωποι που γεννήθηκαν το ’30, το ’35, το ’40. Μη ξεχνάτε ότι υπάρχει μακροβιότης.
Οι οποίοι φαίνεται δεν κολλούν. Απόδειξη ότι το 75% σε παγκόσμια κλίμακα των προσληφθέντων, είναι κάτω των 30 ετών. Επομένως σίγουρα υπάρχουν διασταυρούμενα αντισώματα από ιούς που δεν τους ξέραμε, που δεν καταλάβαμε ότι κυκλοφορούν.
Πόσο μάλλον όπως είπε και ο Υπουργός πριν από λίγο, τότε δεν είχαν τα μέσα, δεν υπήρχε δυνατότης να τα ελέγξουν. Που μπορεί να υπήρχαν μικροεπιδημίες, που δεν ξέρανε πώς να τις αποδώσουν. Αλλά εγώ θέλω να πω και κάτι άλλο αν μου επιτρέπετε κ. Υπουργέ, που το θεωρώ ότι είναι και ένα αισιόδοξο σημείο.
Χωρίς αυτά τα «φέρετς» - τα «φέρετς είναι τα ειδικά πειραματόζωα - η μελέτη να έδειξε ότι ο ιός αυτός ο τωρινός κάνει πιο εύκολα πνευμονία, όμως αν το έκανε αυτό, θα είχαμε πνευμονίες που δεν έχουμε. Διότι άλλους υποδοχείς για τους ιούς έχει στο αναπνευστικό του το πειραματόζωο ή τα ζώα στη φύση και τελείως άλλα ο άνθρωπος.
Επομένως φαίνεται ότι αυτά τα «φέρετς» έχουν υποδοχείς να πάνε χαμηλότερα στο αναπνευστικό, ενώ στον άνθρωπο προς το παρόν στον ιό που δεν είναι μεταλλαγμένος και στον κ. Τσελέντη μπορεί να περάσουν μήνες πάρα πολλοί, αν μεταλλαχθεί, φαίνεται ότι δεν έχει υποδοχείς για να πάει χαμηλότερα.
Και γυρίζω σε αυτό που είπε πολύ σωστά ο κ. Σαρόγλου, ότι αυτοί οι οποίοι είναι ομάδες υψηλού κινδύνου, που δεν είναι ο ιός ότι είναι χειρότερος σε αυτούς, δεν έχουν καλό ανοσοποιητικό σύστημα και επομένως με οποιονδήποτε ιό αυτοί, όχι μόνο της τωρινής γρίπης, κινδυνεύουν, παθαίνετε μια ουρολοίμωξη με κολοβακτηρίδιο και είσαστε γερός οργανισμός και κάνετε μόνο συχνουρία και δυσουρία.
Παθαίνει ένας που παίρνει κορτιζόνη και κάνει 40 πυρετό και παθαίνει σήψη και πεθαίνει. Το ίδιο μικρόβιο είναι. Η μόνη διαφορά είναι το ανοσολογικό σύστημα και γι’ αυτό λέμε αυτούς τους προφυλάσσουμε και από τα flu part.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Μιλάει χωρίς μικρόφωνο)
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Οι 323 δεν είναι 323 πια. Το 90% είναι ιασθέντες, μη τους αποκαλούμε εμβολιασμένους, έχει σημασία. Μη το γενικεύουμε.
Ε. ΓΙΑΜΑΡΕΛΛΟΥ: Πρέπει να πούμε αφού εδώ πέρα άνθρωποι που λέμε ότι πριν πολλά χρόνια πάθανε γρίπη, φαίνεται ότι δεν προσβάλλονται, πόσο μάλλον αυτοί που έχουν μια φρέσκια και καλή αντισωματική αντίδραση.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Το συμπέρασμα ξέρετε ποιο είναι; Να το κάνετε, αλλά κάντε εξετάσεις πριν, να δείτε αν πράγματι μπορείτε να το κάνετε και να μη μας έρθει από αλλού ο ιός.
Γ. ΤΣΕΛΕΝΤΗΣ: Ήθελα να προσθέσω το εξής, για την προνοητικότητα. Η προνοητικότητα αφορά και το σύστημα περίθαλψης, τον αριθμό των κρεβατιών, αλλά αφορά επίσης τα μέτρα τα οποία γίνονται με τον εμβολιασμό, αφορά επίσης και την επιδημιολογική παρακολούθηση και την επισήμανση των νέων κρουσμάτων.
Δηλαδή ένα μέτρο για να μη συσσωρεύονται οι άρρωστοι στα νοσοκομεία και γίνει υπερφόρτωση των νοσοκομείων, είναι η καθυστέρηση - και αυτό αποσκοπούν τα μέτρα - του pick της επιδημίας. Είναι ένα μέτρο για να μπορεί η πολιτεία να εξισορροπήσει και να μπορεί να κρατήσει την κοινωνική της ισορροπία.
κ. ΤΣΑΚΡΗΣ: Θα ήθελα να πούμε λίγα λόγια για το θέμα της διάγνωσης του ιού. Πραγματικά με πολύ επιτυχία μέχρι σήμερα από τα τρία Κέντρα Αναφοράς έχουν καταγραφεί τα περιστατικά αυτά τα οποία έχει αναφέρει και ο κ. Ευσταθίου και ο κ. Πιερρουτσάκος προηγουμένως, 320 περιστατικά και αν το δει κάποιος μια συνολική εικόνα στην Ευρώπη έχουμε από τις ίσως υψηλότερες θέσεις, που όπως ξέρουμε οφείλεται περισσότερο στον τουρισμό και όχι σε κρούσματα αυτόχθονα στη χώρα μας.
Αυτό είναι γεγονός και πρέπει να το τονίσουμε, γιατί πολλές φορές δίνεται ψευδώς η εντύπωση ότι η χώρα μας είναι μια χώρα με την υψηλότερη επίπτωση της γρίπης αυτή τη στιγμή, της νέας γρίπης στην Ευρώπη. Η καταγραφή έχει γίνει πολύ σωστά.
Μπορούμε βέβαια να συνεχίσουμε στο μέλλον, αν αυξηθούν και τα περιστατικά που είναι πιθανόν να έχουμε μια αύξηση των περιστατικών το φθινόπωρο, να γίνεται μοριακός έλεγχος σε όλα αυτά τα ύποπτα περιστατικά τα οποία θα διερευνώνται από τα νοσοκομεία αναφοράς ή από τα άλλα νοσοκομεία τα οποία πιθανόν θα ενταχθούν στο πρόγραμμα.
Γι’ αυτό καλό είναι σε κάποια φάση να προστεθούν και άλλα τεστ, συμπληρωματικά τεστ, ανοσολογικά τεστ, τα οποία θα βοηθήσουν εν μέρει πιθανόν τη διάγνωση τέτοιων νέων κρουσμάτων, ώστε να μπορεί να γίνει διαλογή των αρρώστων από τους κλινικούς γιατρούς οι οποίοι παρακολουθούν πάρα πολλούς ασθενείς και θα παρακολουθούν ακόμα περισσότερους τις επόμενες μέρες και τους επόμενους μήνες κατά πάσα πιθανότητα.
Ο συγκεκριμένος ιός σίγουρα το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η μειωμένη ανοσία που έχουμε σήμερα και αυτός είναι ο λόγος, δεν υπάρχει αμφιβολία, που έχουμε τη μεγάλη μετάδοση όπως αναφέρθηκε και προηγουμένως, ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες. Υπάρχουν βέβαια και κάποια επιστημονικά δεδομένα που δείχνουν να είναι λίγο περισσότερο εύκολη η μετάδοσή του σε σχέση με τον εποχικό ιό της γρίπης που ξέραμε μέχρι τώρα.
Π. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ: Κοιτάξτε, νομίζω ότι ήταν σαφής ο Υπουργός σήμερα. Μπαίνουμε στη φάση της προστασίας. Ο μεγαλύτερος όγκος των ανθρώπων που πιθανώς θα έχουν την ήπια αυτή νέα γρίπη, θα παραμένουν στα σπίτια τους. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να νοσηλευτούν περιστατικά. Θα νοσηλευτούν μόνο εκείνα τα λίγα, τα πολύ λίγα, τα ελάχιστα, που θα είναι άτομα υψηλού κινδύνου, τα βαριά περιστατικά, τα ελάχιστα.
Και μάλιστα τώρα που ανακοινώθηκε και χθες και προχθές, δεν ήταν παραπάνω από 3 με 4, 5 περιστατικά σε όλη την Ελλάδα τα οποία πήγαν στο νοσοκομείο, τα οποία έτυχε να μείνουν. Αυτά θα είναι που θα ανακοινώνουμε, που θα χρειαστεί, που θα έχει μια σοβαρότητα, που θα μπουν μέσα. Αυτά θα αντιμετωπιστούν. Αυτά θα παίρνουν κατά προτεραιότητα το tamiflu και έτσι είναι η φάση της προστασίας. Είναι μία απλή γρίπη στο σπίτι.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Να συνεχίσω λίγο τη φράση του κ. Ευσταθίου; Να κάνω μια ερώτηση που απεγνωσμένα προσπαθώ εδώ και ώρα; Ήθελα να συνεχίσω τη φράση του κ. Ευσταθίου, ότι είναι μία απλή γρίπη. Θα επισημάνω το εξής: Ψάχνοντας τις τελευταίες μέρες στοιχεία για τη γρίπη, την εποχική, αυτή που έχουμε κάθε χρόνο, διαπίστωσα ότι έχουμε κάθε χρόνο γρίπη Α, Η1, Ν1 και κάθε χρόνο έχουμε πανδημία από το ένα άκρο του κόσμου στο άλλο.
Ποτέ όμως δεν ελήφθησαν στο παρελθόν τέτοια μέτρα σαν αυτά που λαμβάνονται τώρα. Και να πω και κάτι άλλο; Και κάθε χρόνο μεταλλάσσεται ο ιός και γι’ αυτό και τροποποιείται το εμβόλιο. Τι διαφορετικό συμβαίνει τώρα και έχουμε αναστατωθεί και εμβολιαζόμαστε όλοι;
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Κάθε πανδημία είναι ιστορικό γεγονός και ανεξάρτητα από το ότι κάθε χρόνο έχουμε εποχική γρίπη, μια πανδημία είναι διαφορετική από την εποχική γρίπη σε πολλές παραμέτρους.
Πρώτη παράμετρος. Η εποχική γρίπη Α, Η1, Ν1 που περιγράψατε και που συνέκριναν οι επιστήμονες στο Neitsel και στο Science με την τωρινή, μεταδίδεται σε 5 με 15% του πληθυσμού. Η πανδημική γρίπη κατά κανόνα μεταδίδεται σε μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού, 20 με 30% και ίσως και παραπάνω.
Η εποχική γρίπη ναι, έχετε δίκιο, έχει θνητότητα η οποία μπορεί να φτάσει, δεν προσμετράται, γιατί είναι πολύ δύσκολο να μετρήσεις τον παρανομαστή και το ίδιο θα ζήσουμε και με αυτή την πανδημική γρίπη, προσμετράται σε 500 χιλιάδες τουλάχιστον θανάτους το χρόνο σε όλο τον κόσμο.
Με την πανδημική γρίπη περιμένουμε μεγαλύτερα ποσοστά θανάτων, ιστορικά ξέρουμε ότι του ’57 και του ’68 είχε γύρω στο 1 με 2 εκατ. ενώ του ’18 είχε τουλάχιστον 50 εκατ. θανάτους. Υπολογίζουν οι μελέτες ότι θα είναι αντίστοιχη με του ’57 αυτή η γρίπη και του ’68, όσον αφορά τα ποσοστά θανάτων.
Τρίτον. Γιατί θα γίνει αυτό; Γιατί τη θεωρούμε πανδημική γρίπη και όχι εποχική γρίπη; Γιατί πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού δεν την έχει ξαναδεί και δεν έχει ανοσία. Άρα, σε αυτό έχει τεράστια διαφορά απ’ την εποχική γρίπη, η οποία ναι μεν αλλάζει όπως λέτε, ναι μεν μεταλλάσσεται, αλλά μεταλλάσσεται σε μικρό βαθμό.
Ετούτη εδώ είναι μεταλλαγμένη σε μεγάλο βαθμό. Έχει αλλάξει ολόκληρα κομμάτια ο ιός, κομμάτια που δεν τα έχουμε δει για πάρα - πάρα πολλά χρόνια. Άρα, τεράστιες και σημαντικές οι διαφορές της εποχικής απ’ την πανδημική γρίπη.
Π. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ: Καταρχάς θα σας απαντήσω πρώτον, υπάρχει ιατρικό απόρρητο και ιατρικά δεδομένα, με την έννοια του να ατομικεύσουμε την πληροφορία. Κατά δεύτερον, υπάρχουν παιδάκια τα οποία στα νοσοκομεία έχουν κατά καιρούς παραμείνει μία ή δύο μέρες, μέσα στα πλαίσια της πυρετικής τους κίνησης και έχουν φύγει και έχουν ιαθεί.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Πριν το τέλος θα μας πείτε και πόσα είναι τα κρούσματα;
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Τα είπαμε. Αλλά προσέξτε, επιμένουμε στο εξής: Κρούσματα μεν, ιαθέντες το 90% δε. Δεν είναι ο αριθμός που μετράει πια, είναι η βαρύτητα των περιστατικών. Και εκεί συνίσταται και η αλλαγή που κάνουμε ως προς την παρουσίασή τους. Γι’ αυτό επιμένω απ’ την αρχή λέγοντάς σας κάτι που έχετε καταλάβει και εσείς όλο αυτό τον καιρό. Ότι όταν έχουμε το 90% που είναι σπίτι τους, οι άνθρωποι είναι πιο υγιείς και από εμάς, δεν μπορείς να τους καταμετράς κάθε μέρα και να τους κατατάσσεις στην κατηγορία εκείνων που μολύνθηκαν. Ιάθηκαν, δόξα τω Θεώ είναι καλά. Και αυτό δηλώνει μερικά πολύ σημαντικά πράγματα, τα οποία είπαν οι επιστήμονές μας πρωτύτερα. Τα βαριά λοιπόν περιστατικά είναι που θα καταγράφονται.
Για όλα αυτά θα ενημερώνεστε με τον ίδιο γνώριμο τρόπο.
κ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ: (Αρχικά μιλάει εκτός μικροφώνου) ... από κάποια άλλη ίωση. Τι θα γίνει σε αυτή την περίπτωση; Θα αντέξει το σύστημα να εξετάζει τόσους πολλούς; Που ενδεχομένως να περνάνε και κάποια άλλη ίωση και να έχουν ελαφρά συμπτώματα. Θα λείπουν όλοι από τις δουλειές τους; Θα πρέπει να μένουν στο σπίτι για αρκετές μέρες; Θα καταρρεύσει το σύστημα, η κοινωνία. Θα είναι πρόβλημα αυτό.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Μισό λεπτό. Η διαδικασία είναι πάρα πολύ απλή. Όταν κάποιος αισθάνεται, ότι συμπίπτουν τα συμπτώματα με τη νόσο όπως την έχουμε περιγράψει -και έχουν γίνει απανωτές ενημερώσεις και από σας και από το ΚΕΕΛΠΝΟ και από το ΕΚΕΠΥ- τότε δεν έχει παρά να πάει στο γιατρό του, είναι πάρα πολύ απλό.
κ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ: (Μιλάει εκτός μικροφώνου) Θα γίνει η ειδική εξέταση αυτή που ...;
Π. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ: Να σας απαντήσω κύριε Παπαντωνίου. Οποιοσδήποτε άνθρωπος, για τον οποίο οποιονδήποτε λόγο που έχει μια απλή κλινική συμπτωματολογία γρίπης, κλασικής γρίπης, είτε με πονοκέφαλο είτε με πυρετό είτε με πονόλαιμο, όπως τα έχουμε περιγράψει κατά καιρούς, μπορεί να πάει να εξεταστεί σε όλα τα νοσοκομεία της χώρας.
κ. ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ: Θα αντέξει το σύστημα τόσο κόσμο;
Π. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ: Δυο λεπτά, δεν είναι μόνο ο κόσμος. Περιμένετε να ολοκληρώσω. Σε οποιονδήποτε γιατρό. Στο γιατρό του, στο γιατρό του ταμείου του, οπουδήποτε μπορεί να εξεταστεί. Εάν διαπιστωθεί ότι υπάρχει, ο γιατρός... Και οι γιατροί σε όλο το Εθνικό Σύστημα Υγείας έχουν τις οδηγίες και τις επόμενες βδομάδες θα έχουν και περαιτέρω οδηγίες όπως μπαίνουμε στη φάση αυτή, έχουν ήδη τις οδηγίες, ώστε θα κρίνουν αν θα χρειαστεί πρώτον να γίνει το τεστ. Ο γιατρός θα το κρίνει, δεν θα το κρίνει ο ασθενής. Δεύτερον, αν θα χρειαστεί να μείνει. Και στην τελευταία περίπτωση...
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Κύριε Ευσταθίου μου επιτρέπετε; Δώστε ένα ενδιαφέρον στοιχείο που μου το είπατε προχθές. Πόσα εκ των περιστατικών που κατεγράφησαν μέχρι τώρα ξεκίνησαν από διάγνωση, που έκανε ο οικογενειακός γιατρός;
Π. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ: Ήταν πάνω από το 70%. Το 30% ήταν εκείνο που πήγε στο νοσοκομείο. Και από εκείνο ένα ποσοστό που πήραμε τις δειγματοληψίες. Εκατοντάδες άτομα που πήγαν στα νοσοκομεία ούτε δειγματοληπτήθηκαν, ούτε πήραν περαιτέρω οδηγίες με την έννοια ότι θα πάρουν φάρμακο. Τους έδωσαν οδηγίες μιας κοινής γρίπης, τίποτε παραπάνω.
κ. ΚΑΛΙΔΟΝΗΣ: (Μιλάει εκτός μικροφώνου) Η σύσταση που μας είχατε απευθύνει, όποιος κολλήσει να μείνει μια βδομάδα σπίτι ισχύει και θα ισχύει;
Π. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ: Πολύ ωραία κύριε Καλιδόνη. Θέλετε να απαντήσω; Πολύ ωραίο αυτό. Ένας άνθρωπος ο οποίος έχει μία γρίπη και θα χρειαστεί να μείνει στο σπίτι του 4-5 ημέρες μέχρι να γίνει καλά, είναι το μεγαλύτερο θετικό στοιχείο το οποίο θα κάνει, από το να αρχίσει να κυκλοφορεί και τη γρίπη αυτή να την κάνει σε 500 άτομα.
κ. ΚΑΛΙΔΟΝΗΣ: (Μιλάει εκτός μικροφώνου) Αναρρωτικές άδειες ... κάποιοι διευθυντές επιχειρήσεων.
Π. ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ: Ξέρετε πάρα πολύ καλά ότι βάσει του εργατοϋπαλληλικού κώδικα μπορεί να μείνει, με το γιατρό της Υπηρεσίας του, ο κάθε ασθενής έχει τη δυνατότητα να κάνει μόνος του χρήση δύο ημερών και τις υπόλοιπες 4-5...
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Μου επιτρέπετε κύριε Ευσταθίου; Τι γίνεται με την απλή γρίπη; Το ίδιο γίνεται και τώρα.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: (Μιλάει εκτός μικροφώνου) Μα εδώ μιλάμε για το 33%...
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Μισό λεπτό, μη βγάζετε τα ποσοστά αυτά. Η πρόβλεψη που έχουν κάνει οι επιστήμονές μας λένε πού μπορεί να φτάσει ο κόσμος. Από κει και πέρα ως προς τη διαδικασία, γιατί αυτή είναι η ουσιαστική διάσταση της ερώτησής σας, θα γίνεται ό,τι γινόταν με μία απλή γρίπη. Θα υπάρξει ένας γιατρός που θα το πιστοποιήσει. Έχει και την ευθύνη την ώρα που βάζει την υπογραφή του κάτω από ένα πιστοποιητικό ασθενείας ο γιατρός, έτσι δεν είναι; Και από κει και πέρα ισχύει ο υπαλληλικός κώδικας.
ΔΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΟΣ: Θέλω να ρωτήσω το εξής: Ελέχθη γρηγορότερα εδώ από τους επιστήμονες ότι το εμβόλιο γίνεται, ένας από τους λόγους είναι για να προληφθεί η μετάδοση στην κοινότητα. Εκτός από το εμβόλιο και τη νοσηλεία στο σπίτι υπάρχουν άλλα μέτρα, και ποια είναι αυτά, τα οποία θα πάρετε για την προστασία του κοινού;
Σ. ΤΣΙΟΔΡΑΣ: Μπορεί να χρειαστεί να πάρουμε και μέτρα όπως αυτά στα οποία με έμμεσο τρόπο αναφέρθηκε ο κ. Καλιδόνης, δηλαδή κάποιος που θα είναι άρρωστος να μένει στο σπίτι του και να μην αναζητά καν ιατρική βοήθεια, μέχρι να γίνει καλά, να παίρνει την αναρρωτική του. Είναι τέτοια μέτρα, θα παρθούν και τέτοια μέτρα. Θα τα κουβεντιάσουμε, θα τα εισηγηθούμε με το σωστό τρόπο.
Θα είναι τα μέτρα που λέγονται κοινωνικής αποστασιοποίησης ή απομάκρυνσης, «social distancing» λέγονται στο εξωτερικό, τα οποία δεν είναι μόνο ο αυτοπεριορισμός στο σπίτι που λέμε και η νοσηλεία των σοβαρών περιστατικών, είναι καμιά φορά και το κλείσιμο των σχολείων, είναι και όλα αυτά. Τα οποία θα τα εξετάσουμε ανά περίπτωση και θα δούμε εάν έχει νόημα. Είναι μέτρα ανάλογα με αυτά που είδατε στο Μεξικό. Είναι βασικό όμως να μην ξεχνάμε τα απλά μέτρα της ατομικής υγιεινής.
Άρα λοιπόν όλα αυτά τα μέτρα, πέραν των αντιιικών, είναι συνεπικουρικά στο κύριο μέτρο που είναι ποιο: το εμβόλιο. Και το εμβόλιο είναι αυτά που είπαμε προηγουμένως.
ΥΠΟΥΡΓΟΣ: Δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η πανδημία εκ των πραγμάτων οδηγεί και σε βαριές κοινωνικές επιπτώσεις. Εάν φτάσουμε εκεί. Πάντως πέφτει σε δεύτερη μοίρα η δυσλειτουργία της αγοράς από την ίδια τη δημόσια υγεία.
Το ό,τι ακριβώς η αρχή της προνοητικότητας υιοθετήθηκε από την Ελληνική Πολιτεία από την πρώτη κιόλας στιγμή, σε συνδυασμό με την ενημέρωση του κόσμου, ήταν πολύ σημαντικό. Όπως απεδείχθη από τις στατιστικές έρευνες που έχουμε κάνει, ένας μεγάλος αριθμός εξ εκείνων που προσεβλήθησαν από τον ιό το αντελήφθησαν χάρη στην ενημέρωση που τους είχε γίνει, είτε από τα ενημερωτικά φυλλάδια είτε και από τις δικές σας ενημερωτικές εκπομπές, πέραν του βομβαρδισμού με πληροφορίες από την επιστημονική κοινότητα και την ίδια την Πολιτεία.
Εμείς θα συνεχίσουμε να έχουμε αυξημένο το δείκτη ετοιμότητας. Το Εθνικό Συμβούλιο, από την ώρα που και τυπικά θα ολοκληρώσει τη σύνθεσή του, θα λειτουργεί σε τακτά χρονικά διαστήματα, για να επιτελέσει τον επιστημονικό συμβουλευτικό του ρόλο. Και η Πολιτεία θα συνεχίσει, κάτω από την αρχή της διαφάνειας, να ενημερώνει την κοινή γνώμη, έχοντας σε πλήρη εγρήγορση και επαγρύπνηση όλο το σύστημα σε ολόκληρη τη χώρα.
Εγώ και πάλι θέλω να σας ευχαριστήσω πολύ για τη συνδρομή και τη βοήθειά σας.
