Πριν λίγες μέρες δημοσιεύθηκε στον τοπικό τύπο της Πρέβεζας, μια ανακοίνωση του Εξωραϊστικού –Εκπολιτιστικού Συλλόγου Περιοχής Νοσοκομείου (υπογράφει ο πρόεδρος και ο γραμματέας του συλλόγου), με την οποία εκφράζεται η αντίθεση του συλλόγου στη δημιουργία μονάδας χορήγησης υποκαταστάτων του Οργανισμού Καταπολέμησης Ναρκωτικών(ΟΚΑΝΑ) μέσα στο χώρο του Νοσοκομείου Πρέβεζας!
Είναι μια ακραία μορφή με την οποία εκδηλώνεται, σε ένα συγκεκριμένο οικογενειακό περιβάλλον, η σήψη μιας ολόκληρης κοινωνίας που έχει σαν κύρια χαρακτηριστικά της τον ατομικισμό, την υποκρισία, την αποξένωση, την έλλειψη αξιών και ιδανικών , τον καταναλωτισμό, την έλλειψη πνευματικών ενδιαφερόντων, την θεοποίηση του χρήματος, την πολιτιστική και συναισθηματική φτώχεια.
Η τοξικομανία λοιπόν είναι μια πολυπαραγοντική και πολύπλοκη παθολογική κατάσταση με αίτια κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά, ψυχολογικά.
Και σαν τέτοια απαιτεί και μια ποικιλία μέσων και μεθόδων για την αντιμετώπισή της
Σήμερα πέρα από την αναγκαιότητα ανάπτυξης μιας σχεδιασμένης πολιτικής πρόληψης, εφαρμόζονται δυο ειδών θεραπευτικά προγράμματα.
1.Τα στεγνά προγράμματα
2.Τα προγράμματα χορήγησης υποκαταστάτων.
Δεν χρησιμοποιούν φάρμακα υποκατάστασης για την αντιμετώπιση της εξάρτησης.
Τα πρώτα «στεγνά» θεραπευτικά προγράμματα αναπτύχθηκαν στη χώρα μας στις αρχές της δεκαετίας του ’80, από το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής (18 ΑΝΩ) και το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ), και είχαν τη μορφή θεραπευτικών κοινοτήτων με εσωτερική παραμονή για διάστημα τουλάχιστον ενός έτους. Ακολούθησε η ανάπτυξη «στεγνών» προγραμμάτων και από άλλους φορείς, όπως το Ψυχιατρικό Νοσοκομείο της Θεσσαλονίκης.
Η διαπίστωση της ανάγκης πλουραλισμού στη θεραπεία των εξαρτημένων, προκειμένου αυτή να ανταποκρίνεται καλύτερα στις ποικίλες ανάγκες των χρηστών, έδωσε ώθηση στη σταδιακή λειτουργία -από τους προαναφερθέντες και άλλους φορείς- διάφορων τύπων «στεγνών» θεραπευτικών προγραμμάτων, όπως της ημερήσιας παραμονής ή του τύπου των εξωτερικών ιατρείων, της νυχτερινής διαμονής για τους εργαζόμενους, των ειδικών προγραμμάτων για εφήβους, γυναίκες.
Οι φαρμακολογικές ιδιότητες των ουσιών που χρησιμοποιούνται στη θεραπεία υποκατάστασης διαφέρουν από εκείνες της ηρωίνης. Οι ουσίες αυτές απαιτούν, σε σύγκριση με την ηρωίνη, μεγαλύτερο χρονικό διάστημα για να αρχίσει τόσο η δράση όσο και η αποδρομή τους. Αντίθετα, η ηρωίνη προκαλεί, σχεδόν αμέσως μετά τη λήψη της, μια κατάσταση ευφορίας («ανέβασμα») που ακολουθείται, σε σύντομο χρονικό διάστημα, από «πτώση». Έτσι, με τα υποκατάστατα αποφεύγονται οι γρήγορες μεταπτώσεις του θυμικού που προκαλεί η λήψη της ηρωίνης, οι οποίες οδηγούν με τη σειρά τους στην ανάγκη συχνής επανάληψης της χρήσης της. Επιπλέον, τα υποκατάστατα δεν έχουν την ευφορική δράση της ηρωίνης, μάλιστα έχουν και την ιδιότητα να εμποδίζουν την έξαρση της ψυχικής διάθεσης που αυτή προκαλεί, ενώ μειώνουν σημαντικά και την επιθυμία για χρήση.
Στις Θεραπευτικές Μονάδες Υποκατάστασης παρέχεται φαρμακευτική θεραπεία, σε συνδυασμό με ψυχοκοινωνική υποστήριξη και θεραπεία της ψυχιατρικής και σωματικής συνοσηρότητας. Μέλημα του προγράμματος υποκατάστασης είναι η μείωση της χρήσης ναρκωτικών καθώς και των συναφών με τη χρήση προβλημάτων – κοινωνικών και υγείας – καθώς και η διασφάλιση της δημόσιας υγείας από τη μετάδοση μολυσματικών ασθενειών. Παράλληλα, στόχος παραμένει να βοηθηθούν τα άτομα -που το επιθυμούν και μπορούν- να πετύχουν επιπρόσθετα της μείωσης της βλάβης, την απεξάρτηση. Κύρια επιδίωξη αποτελεί η σταθεροποίηση σε ένα κανονικό τρόπο ζωής που θα συνοδεύεται από βελτίωση των οικογενειακών και κοινωνικών σχέσεων, καθώς και από ενδιαφέρον για εκπαίδευση/κατάρτιση, για εργασία και για επαγγελματική αποκατάσταση.
Η υποκατάσταση εφαρμόζεται σήμερα σε όλα τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης στα οποία η θεραπευτική αυτή μέθοδος καλύπτει περίπου τα 2/3 των θέσεων θεραπείας. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο υπάρχει ομοφωνία όσον αφορά τα οφέλη της θεραπείας αυτής, καθώς τα επιστημονικά δεδομένα από τις άλλες χώρες και τη δική μας δείχνουν ότι η θεραπεία υποκατάστασης συμβάλλει στη μείωση της εγκληματικότητας, των λοιμωδών νοσημάτων, των θανάτων που συνδέονται με τα ναρκωτικά καθώς και του κοινωνικού αποκλεισμού, ενώ ταυτόχρονα βοηθά στην κοινωνική επανένταξη των θεραπευμένων.
Η θεραπεία υποκατάστασης δεν είναι πανάκεια, ούτε αποτελεί την ενδεδειγμένη θεραπεία για όλα τα εξαρτημένα από οπιούχες ουσίες άτομα. Για το λόγο αυτό άλλωστε, τίθενται και ορισμένες προϋποθέσεις για να γίνει δεκτό ένα άτομο στη θεραπεία υποκατάστασης στη χώρα μας, όπως η ηλικία και η προηγούμενη προσπάθεια θεραπείας σε «στεγνό» θεραπευτικό πρόγραμμα.
Είναι προτιμότερο να πετύχει ένα άτομο την πλήρη απεξάρτησή του, από το να παίρνει ένα φάρμακο ενδεχομένως για πολλά χρόνια.
Υπάρχουν όμως χρόνιοι και βαριά εξαρτημένοι χρήστες που δεν κατορθώνουν να απεξαρτηθούν στα «στεγνά» προγράμματα (νευροβιολογικές συνιστώσες), και επομένως έχουν ανάγκη από μια θεραπεία μακράς διάρκειας με υποκατάστατα. Στα άτομα αυτά οφείλουμε να παρέχουμε τη θεραπεία που χρειάζονται, όπως το κάνουμε και σε άλλους χρόνιους ασθενείς (π.χ. σε όσους πάσχουν από διαβήτη, υπέρταση, επιληψία ή σχιζοφρένια).
Είναι φανερό από τα προαναφερθέντα ότι η θεραπεία χορήγησης υποκαταστάτων πρέπει να γίνεται σε χώρους πολύ κοντά ή μέσα σε νοσοκομειακές μονάδες.
1. «Η περιοχή είναι πυκνοκατοικημένη από νέες οικογένειες με μικρά παιδιά, παιδικής, εφηβικής ηλικίας τα οποία είναι εύκολο να παρασυρθούν και να πληγωθούν στη θέα τόσο βαριά ασθενούντων από ναρκωτικά».
Αναρωτήθηκαν πόσες φορές πληγώνονται καθημερινά τα παιδιά τους και διαμορφώνεται η συνείδηση και ο χαρακτήρας τους, από τη σύγχρονη βαρβαρότητα και αθλιότητα των τηλεοπτικών προγραμμάτων (βία, ξεκατινιάσματα, άκρατος σεξισμός και πορνογραφία, αποχαύνωση, γελοιοποίηση των αδυνάτων, θεοποίηση του αμοραλισμού κλπ);
Αναρωτήθηκαν πόσες φορές πληγώνονται καθημερινά τα παιδιά τους από την άγρια βία πολλών βιντεο-παιχνιδιών και διαδικτυακών παιχνιδιών;
Η θέα των «ασθενούντων» συνανθρώπων μας τους πείραξε;
Τόσα χρόνια δεν δρουν;
Δεν βλέπουν, οι υπογράφοντες την ανακοίνωση, το τεράστιο μέγεθος του προβλήματος ,την διακίνηση και εμπορία, χρόνια τώρα, σε όλες τις περιοχές της χώρας και βέβαια και στη Πρέβεζα , σε κάθε μέρος που σπουδάζει, δρα και «ψυχαγωγείται» η νεολαία μας;
Δεν έκαναν καν τον κόπο να ρωτήσουν τα παιδιά τους για να μάθουν τι γίνεται και στην πόλη μας!
Δεν υπάρχει επαρκής αστυνόμευση…
Αν δεν κάνουμε λάθος, οι υπογράφοντες την ανακοίνωση, έχουν στο νου τους μια άλλη περιοχή της Πρέβεζας για την εγκατάσταση της μονάδας.
Εκεί θα βρεθεί προσωπικό για να υπάρχει επαρκής αστυνόμευση;
Ή μήπως λειτουργούν με τη γνωστή λογική «Μακριά από το σπίτι μας και ας είναι και στου γείτονα» !
Είναι αγώνας για μια άλλη Παιδεία.
Ο αγώνας αυτός μας αφορά όλους.
Ταυτόχρονα πρέπει να είναι αγώνας που να δίνει τη δυνατότητα και σε αυτούς τους ανθρώπους, που «γονάτισαν» μπροστά στις δυσκολίες της ζωής, να σηκωθούν και να συνεχίσουν .
Να τους δώσουμε και άλλες ευκαιρίες.
Όχι να τους πετάξουμε στους σύγχρονους «καιάδες», όχι να τους απομονώσουμε σε σύγχρονα «λεπροκομεία».
Όχι στον κοινωνικό ρατσισμό.
Είμαστε σίγουροι ότι τέτοιες ανακοινώσεις, όπως αυτή που εκδόθηκε από το Εκπολιτιστικό Σύλλογο Περιοχής Νοσοκομείου, δεν εκφράζουν ούτε τη μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων της περιοχής του Νοσοκομείου, ούτε την συντριπτική πλειοψηφία των κατοίκων της Πρέβεζας.
1.Nα δοθούν τα απαραίτητα κονδύλια για τη δημιουργία ανθρώπινων εγκαταστάσεων και τη λειτουργία της Μονάδας και να μην επιβαρυνθεί ο προϋπολογισμός του Νοσοκομείου.
2.Να προσληφθεί όλο το απαραίτητο και εξειδικευμένο προσωπικό για τη λειτουργία της.
3.Να ληφθούν όλα τα απαραίτητα μέτρα, τόσο από τον ΟΚΑΝΑ όσο και από τη Αστυνομική Διεύθυνση Πρέβεζας, για την ομαλή και ασφαλή λειτουργία της Μονάδας.
